Kultura w nowych wymiarach

Przedsięwzięcie realizowane będzie w latach 2008-2010, a jego istota to projektowanie nowych rozwiązań i tworzenie oferty kulturalnej.

Organizatorem projektu jest Barbara Harasz, a składają się na niego następujące ogólnopolskie sesje: „Wielkomiejskie Pokolenie 50+ w świecie kultury” i „Młodzi, młodsi i ich rodzice w obiegu kultury w wielkich miast”.

Cała inicjatywa zakończy się w 2010 międzynarodową konferencją podsumowującą. Patronat nad projektem objął prezydent Wrocławia Rafał Dutkiewicz, naukowo zajmuje się nim prof. dr hab. Jan Maciejewski.

W ramach tegorocznej konferencji przewidziane zostały również warsztaty. Dotyczyć będą one następujących tematów: „Metody pracy bezpośredniej z osobami starszymi, czynniki warunkujące aktywność osób starszych. Kreowanie stylów życia. Warsztaty biograficzne”, „Na drodze do samorozwoju”, „Świadomy odbiorca mediów, racjonalny konsument mediów” oraz „Kreatywne ośrodki życia kulturalnego – zmiana wizerunku osób starszych”.

Dyrektor Miejskiej Biblioteki Publicznej Andrzej Ociepa wziął na siebie po części odpowiedzialność za całość tych działań. Udało nam się z nim chwilę porozmawiać.

Kinga Czernichowska.: Co jest celem projektu?

Andrzej Ociepa: Chcemy się zająć pokoleniem 50+, zorientować się w ich potrzebach kulturalnych. W przyszłym roku chcielibyśmy w ramach całego projektu zająć się dziećmi i ich rodzicami. Zamknięciem całego wydarzenia byłaby konferencja w 2010 roku, którą mam nadzieję, zrobimy wspólnie z miastami partnerskimi Wrocławia.

K.Cz.: Czy znany jest już temat konferencji? Jakich gości z zagranicy możemy się spodziewać?

A.O.: Myślimy o miastach partnerskich, z którymi Wrocław najbliżej współpracuje, tak jak Drezno czy Wiesbaden, także Lwów, może Bruksela. Partnerstwo miast to nie tylko kwestia wizyt oficjeli, ale także prezentowania własnych rozwiązań, osiągnięć, a zwłaszcza tych, którymi warto się pochwalić. W tej chwili nie ma jeszcze szczegółowej koncepcji konferencji.

K.Cz.: Czego dokładnie dotyczyć będzie tegoroczna konferencja? Jakie problemy zostaną poruszone?

A.O.: Zleciliśmy przeprowadzenie badań socjologicznych, które mają ukazać wykorzystanie przez pokolenie 50+ wolnego czasu oraz nowych technologii. To pokolenie się bardzo zmieniło. To nie są seniorzy, którzy biernie czekają na starość. To ludzie aktywni, którzy chcą czegoś więcej, stąd popularność uniwersytetów trzeciego wieku.

K.Cz.: Co możemy powiedzieć o stosunku pokolenia 50+ do bibliotek internetowych?

A.O.: Nie mamy jeszcze wyników badań. Mam nadzieję, że pokażą one stosunek pokolenia 50+ do nowych rozwiązań. Pojęcie bibliotek internetowych jest pojęciem bardzo względnym. Zbiory zdigitalizowane są niewielkie i najczęściej dotyczą albo zbiorów dość zamierzchłych o czasowym wymiarze albo też adresowane są do studentów. Biblioteki cyfrowe nie funkcjonują jeszcze w tym rozumieniu. Myślę, że trudno jednak uciec od tradycyjnej książki papierowej.

K.Cz.: Patronat nad projektem objął prezydent Rafał Dutkiewicz. Kto jeszcze wspiera realizację projektu?

A.O: Dolnośląska Rada Seniorów działająca przy Urzędzie Marszałkowskim, Wydział Zdrowia Urzędu Miejskiego, Wrocławski Teatr Lalek. Mam nadzieję, że zainteresowanie wykażą też dyrektorzy wydziałów kultury dużych miast. Cennym partnerem dla nas jest Instytut Socjologii Uniwersytetu Wrocławskiego.

K.Cz.: W ramach projektu będą odbywały się warsztaty. Czego dokładnie będą dotyczyły i kto może w nich uczestniczyć?

A.O.: Warsztaty są adresowane do tych, którzy będą uczestniczyli w konferencji. Ich celem jest przede wszystkim pokazanie skutecznych i dobrych rozwiązań nie tylko ze sfery bibliotecznej. Dzisiaj tą grupą społeczną zajmują się nie tylko instytucje kulturalne, ale cały ciąg stowarzyszeń, instytucji, które realizują swoją misję na rzecz tego pokolenia. Tu trzeba podkreślić, że jest to pokolenie bardzo silnie zróżnicowane, bo określenie 50+ dotyczy zarówno aktywnych zawodowo, jak i pozostających na emeryturze.

K.Cz.: Czy tegoroczna sesja poruszy takie problemy jak różnice międzypokoleniowe?

A.O.: Kwestie związane z różnicami międzypokoleniowymi na pewno wystąpią, dlatego że bardzo często pewne projekty na rzecz pokolenia 50+ są realizowane właśnie przez ludzi młodych. Biblioteka realizuje projekt, który nazwaliśmy sobie „Ziomal spotyka dziadka”, a więc w tym sensie widać tę różnicę nie tylko językową, ale także przede wszystkim mentalnościową, ale nie jest to głównym celem naszej konferencji.

K.Cz.: Czy da się określić w pewien sposób różnicę między gustami czytelniczymi młodych ludzi a gustami czytelniczymi pokolenia 50+?

A.O.: Oczywiście tak. W przypadku młodych ludzi większego znaczenia nabiera korzystanie z multimediów, w przypadku starszego pokolenia książka tradycyjna. Młodzi często poszukują książki naukowej czy też popularnonaukowej, a więc niezbędnej do realizacji działań edukacyjnych, w przypadku ludzi starszych jest to raczej beletrystyka, szukanie odpowiedzi na trochę inne pytania. Można powiedzieć też trochę żartobliwie, że różnice dotyczą również grubości książek. Młodzi ludzie raczej niechętnie sięgają po grube, opasłe tomiska. W wypadku starszego pokolenia nie jest to warunek konieczny. Obie grupy chętnie korzystają też z nowości wydawniczych.

K.Cz.: Czy można powiedzieć, że coraz mniej ludzi czyta książki? Ta tendencja jest spadkowa?

A.O.: Obalę tutaj pewien mit, który bardzo często funkcjonuje – mit polegający na tym, że to głównie ludzie starsi są użytkownikami bibliotek. To nie są tylko dane wrocławskie. Z około 110 tysięcy czytelników, bo tylu zarejestrowaliśmy w ubiegłym roku, 52% stanowią ludzie do 24 roku życia, natomiast 8% ludzie powyżej 60 roku życia, więc to pokazuje skalę zjawiska. To nie jest tak, że do biblioteki przychodzą wyłącznie seniorzy. Z usług bibliotecznych korzystają wszyscy. Zresztą, klasycznym przykładem jest tu powstanie Mediateki, gdzie dziennie przychodzi do biblioteki od 1000 do 1400 osób. W znakomitej większości są to ludzie młodzi, a największą część wypożyczeń stanowią zbiory tradycyjne, a więc książki.

Konferencja „Wielkomiejskie pokolenie 50+ w świecie kultury” odbędzie się w październiku w dniach 22-24.