Gmina Ruciane-Nida

Miasto powstało z połączenia osiedla Ruciane i wsi Nida w 1966 roku, choć pierwsze wzmianki o miejscowościach wchodzących w skład miasta pochodzą z 1595 roku.

Miasto składa się z dwóch części: Rucianego i Nidy. Starsza jest Nida. Zaznaczył ją na swej mapie niemiecki miłośnik historii Kacper Hennenberger jako wioskę rybacką już w 1595 roku. Na miejscu owej wioski i osady młynarskiej założono w 1699 r. osadę szkatułową. Wokół Nidy powstały również w tym czasie osady: Dybówek, Kowalik, Pólko, Wólka oraz Guzianka. Nazwa Nida pochodzi od starej nazwy jeziora Nieden, która do połowy XX wieku była skromną wioską. W latach 1949-1954 powstał na polach położonych obok Nidy Zakład Płyt Pilśniowych i Wiórowych, który w 1965 roku zatrudniał aż 1144 osób. Dzięki zakładowi następował wzrost liczby ludności oraz całej infrastruktury związanej z miejscowością: budownictwo mieszkalne, handel, usługi, transport.
W miejscu gdzie powstanie Ruciane jeszcze do połowy XIX wieku znajdowała się jedynie leśniczówka i niewielka osada leśna. W latach 1883-1885 uruchomiono linię kolejową Olsztyn – Ełk ze stacją w Rucianem. U schyłku XIX wieku otwarto szlak wodny prowadzący z Giżycka do Mikołajek, Rucianego i Pisza, co zapoczątkowało turystyczny rozwój Rucianego. Z uwagi na znakomite walory klimatyczne i dogodną komunikację, Ruciane stało się jednym z najważniejszych ośrodków turystycznych w dawnych Prusach Wschodnich. Charakteru tego nie utraciło do dziś. Powstało wiele ośrodków wypoczynkowych, hoteli, pensjonatów, kwater prywatnych i pól namiotowych, które oferują turystom wypoczynek o różnym standardzie i cenach.
Powstanie zakładu oraz rozwój turystyki spowodowały szybki rozwój Nidy oraz Rucianego co przyczyniło się w głównej mierze do połączenia obu miejscowości oraz utworzenia Miasta Ruciane-Nida. Nastąpiło to z dniem 1 stycznia 1966 roku.

Obszar gminy wyróżnia się wyjątkowo dużym udziałem jezior, wśród których można wymienić te najbardziej znane jak Śniardwy, Nidzkie czy Bełdany. Największym w gminie i jednocześnie w Polsce jest jezioro Śniardwy, które nie bez powodu nazywane jest „mazurskim morzem”. Przy tak dużej powierzchni i stosunkowo niewielkiej głębokości, w ciągu paru chwil mogą powstać dwumetrowe fale, prawdziwe wyzwanie dla wytrawnych żeglarzy.

Oprócz Śniardw do najbardziej znanych jezior należą Bełdany, uważane za najpiękniejsze jezioro mazurskie, gdzie malownicze zatoki i brzegi tworzą urozmaiconą i rozwiniętą linię brzegową. Między południowym krańcem jeziora Bełdany a jeziorem Guzianka Mała znajduje się śluza komorowa „Guzianka”, wyrównująca ponad dwumetrową różnicę poziomu tych jezior.

Jezioro Nidzkie to legenda i natchnienie pisarzy i poetów. Okolone jest ze wszystkich stron lasami Puszczy Piskiej i wraz z 13. wyspami tworzy niezapomniany krajobraz. Większość powierzchni jeziora zajmuje rezerwat krajobrazowy „Jezioro Nidzkie”.

Oprócz nich istnieje wiele innych akwenów oraz małych leśnych zbiorników nie posiadających nawet nazwy. Położenie na Szlaku Wielkich Jezior Mazurskich sprzyja uprawianiu wszelkiego rodzaju sportów wodnych (żeglarstwo, kajakarstwo, windsurfing) i przyciąga co roku rzesze spragnionych wrażeń wodniaków.

Przez zachodnią część gminy Ruciane-Nida płynie najpiękniejsza z mazurskich rzek – Krutynia, wpadająca w okolicy wsi Iznota do jeziora Bełdany. Na swej trasie przepływa przez różnej wielkości jeziora, tworząc znany w Polsce i zagranicą szlak kajakowy.

Amatorom odkrywania tego, co nie do końca znane polecamy spływ rzeką Nidką, prowadzący przez dziewicze i dzikie tereny gminy Ruciane-Nida. Natomiast przez zachodnią część gminy przepływa „królowa mazurskich rzek” – Krutynia, tworząca uznany za jeden z piękniejszych nizinnych szlaków kajakowych w Polsce.

Walory Rucianego-Nidy to przede wszystkim wspaniała, nieskażona przyroda. Na szczególną uwagę zasługuje Puszcza Piska, jedyna w regionie pozostałość lasu pierwotnego, a w niej nieprzebrane ilości zwierzyny łownej, grzybów i jagód. Z uwagi na wielkie walory przyrodnicze fragmenty gminy Ruciane-Nida znalazły się w obrębie Mazurskiego Parku Krajobrazowego. W parku spotkamy aż 850 gatunków roślin i liczne gatunki zwierząt.
Na terenie gminy objęto ochroną pojedyncze obiekty: głazy narzutowe, znajdujące się na południowy wschód od Wojnowa oraz potężne i oryginalne drzewa – pomniki przyrody, m.in. 500-letni dąb i osobliwa sosna w kształcie liry.

Pragnąc umożliwić odwiedzającym naszą miejscowość obcowanie ze wspaniałą mazurską przyrodą, uruchomiliśmy sieć ścieżek rowerowych o długości ponad 150 kilometrów, dodatkowo wspartych szlakami pieszymi. Pozwoli to na odwiedzenie każdego ciekawego zakątka w naszej okolicy oraz poznanie mazurskiej przyrody.