Wrocław będzie miał luksusowe osiedle WUWA II

Jest plan wybudowania po Euro 2012 luksusowego osiedla na Żernikach, które stanie się polem do popisu dla architektów.

- Będzie ono nawiązywać do osiedla WUWA, zbudowanego w 1929 roku - mówi Jacek Barski, dyrektor Departamentu Architektury i Rozwoju Urzędu Miasta Wrocławia. - Mamy dopiero wstępny plan budowy osiedla i dopracowujemy szczegóły. Zastanawiamy się, czy jak w przypadku poprzedniej WUW-y, dopuścić do głosu tylko wrocławskich architektów czy też zrobić otwarty konkurs międzynarodowy. W każdym razie światowe środowisko architektów ponownie zwróci uwagę na Wrocław - zaznacza.

Szczegółów projektu na razie nie znamy.

Czym jest WUWA?

Historyczne osiedle otwarto eksperymentalnie w ramach wystawy WUWA (Wohnungs und Werkraumausstellung - Wystawa mieszkania i miejsca pracy) 15 czerwca 1929 r. w pobliżu Parku Szczytnickiego, pomiędzy dzisiejszymi ulicami Tramwajową, Dembowskiego, Mikołaja Kopernika i Zielonego Dębu. Zorganizował ją Śląski Oddział Werbundu - niemieckiej organizacji, zrzeszającej architektów, artystów, rzemieślników i przemysłowców.

Był to awangardowy projekt architektoniczny, w którym uczestniczyło 11 śląskich architektów. W jego efekcie powstały budynki o różnych funkcjach. Wystawa składała się z dwóch części - ekspozycji zlokalizowanej wokół Hali Stulecia oraz wzorcowego luksusowego osiedla. Przetrwało ono bez większych zmian do dziś (w 2006 r. w niewyjaśnionych okolicznościach spaliło się jedynie przedszkole przy Wróblewskiego). Do budynków WUW-y należą m.in. akademik UWr "Pancernik" czy hotel, zaprojektowany przez Hansa Schaurona.

W okresie międzywojnia wybudowano tylko sześć takich osiedli na całym świecie - najsłynniejsze znajduje się w Stuttgarcie.

Nowe osiedle dla nowego człowieka

WUWA miała wyjść naprzeciw potrzebom mieszkaniowym powojennego Wrocławia. Ogólnoświatowa recesja gospodarcza wymagała taniego i szybkiego budownictwa. Powoli tworzyła się też nowa grupa społeczeństwa. Stąd oprócz jednorodzinnych, luksusowych willi, domów szeregowych i domów-wspólnot znalazło się miejsce dla mieszkań dla osób samotnych i bezdzietnych małżeństw.

- Trzeba pamiętać o tym, że WUWA była jednym wielkim eksperymentem. Próbowano wówczas zmienić sposób patrzenia na warunki życia, zmieniając ich standard pod kątem maksymalnych oszczędności. Układ mebli w domach miał być jak najbardziej funkcjonalny  - wyjaśnia Piotr Fokczyński, główny architekt miejski.

Wystawa stała się okazją do zaprezentowania nowatorskich maszyn, materiałów budowlanych, mebli i przedmiotów, związanych z ogrodnictwem.

- Projektanci odeszli na przykład od budowania kuchni astronomicznych rozmiarów, gdyż wówczas kobiety także zaczynały rozwijać karierę zawodową, nie mając tyle czasu na wielogodzinne przygotowywanie posiłków. Pojawiły się wnęki kuchenne albo kuchnie łączone z salonem. Akurat te wzorce ostały się do dzisiaj - zauważa Fokczyński.

Porażka ambitnego projektu

Eksperymentalne osiedle wybudowano w ekspresowym tempie trzech miesięcy. WUWA nie okazała się jednak sukcesem. Nikt wcześniej nie angażował się w podobny projekt, więc trudno było ocenić jego realne konsekwencje. Ostatecznie okazało się, że koszty wybudowania nowatorskich budowli znacznie przekroczyły te, z którymi trzeba było liczyć się przy tradycyjnym budownictwie.

W dodatku z powodu użycia tańszych materiałów mury budynków szybko zaczęły się rozsypywać, przemarzać, niszczeć i pokrywać wilgocią.

W ubiegłym roku Muzeum Architektury we Wrocławiu z okazji 80-lecia powstania rewolucyjnego projektu przygotowało wystawę poświęconą WUWA. Można było podziwiać archiwalne zdjęcia, rysunki, projekty i makietę osiedla oraz współczesne plansze informacyjne.

Czytaj także:

• Dutkiewicz: stadion i Hala Stulecia jak wrocławski Rynek
• List otwarty w obronie poprzemysłowych zabytków

**

**