Każdemu, kto urodził się po 31 grudnia 1948 roku, ZUS naliczy tzw. kapitał początkowy, czyli kwotę, która będzie miała wpływ na przyszłą emeryturę. Co to oznacza dla obywateli? Wędrówkę po poprzednich zakładach pracy w poszukiwaniu dokumentów poświadczających okresy zatrudnienia i wysokość zarobków. A nie zawsze jest to łatwe.
- Zakład, w którym przepracowałam ponad 10 lat, od kilku lat nie istnieje. Na szczęście dokumentacja znajduje się w miejskim archiwum. Zadzwoniłam, zapytałam, wysłałam podanie z prośbą o przesłanie zaświadczeń. Mnie udało się bez problemu, w gorszej sytuacji jest moja koleżanka, która dowiedziała się, że archiwa jej zlikwidowanej firmy, zostały prawdopodobnie zniszczone - opowiada pani Lucyna Kożuchowska z Wrocławia.
Zamieszanie z poszukiwaniem dokumentów wprowadził nowy system emerytalny, który obowiązuje w Polsce od 1 stycznia 1999 r. To w tej ustawie jest wymóg naliczenia kapitału początkowego dla osób urodzonych po 31 grudnia 1948 r., a ubezpieczonych przed wprowadzeniem nowego systemu emerytalnego. Tylko w stolicy Dolnego Śląska i byłym województwie wrocławskim (ten rejon obsługuje wrocławski oddział ZUS-u) mieszka 450 tys. takich osób.
- To nie jest tak, że każdy indywidualnie musi dostarczyć konieczne zaświadczenia do ZUS-u. W jego imieniu robi to przedsiębiorstwo, w którym jest obecnie zatrudniony. Takich płatników na naszym terenie jest sporo, bo 76 tysięcy - mówi Grażyna Tichoniuk, naczelnik Wydziału Kapitału Początkowego we wrocławskim oddziale Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. - Szukać dokumentów musimy sami, ZUS nie zrobi tego za nas, ale może służyć informacją i pomocą w poszukiwaniach.
Do tej pory ZUS wysłał zawiadomienia do pięciuset firm.
- Dane muszą być zgromadzone do końca 2003 roku, gdybyśmy zwlekali, mogłoby się okazać, że tuż przed terminem zostaniemy zawaleni pracą - wyjaśnia pani naczelnik.
Gromadzenie dokumentów, poświadczających okresy zatrudnienia i wysokość zarobków, leży przede wszystkim w interesie przyszłego emeryta.
- Im więcej uzbieramy na koncie indywidualnym, tym większą emeryturę dostaniemy. Na przykład 40-, 45-latkowi za ok. 20 lat pracy dopisze się na koncie ok. 120 tys. zł. - tłumaczy Grażyna Tichoniuk. - Jeżeli zaś nie uda się ustalić kapitału początkowego, będziemy stratni.
Nieprawdą jest, że wnioskodawca musi przedstawić w ZUS-ie wynagrodzenie z każdego roku pracy. Każdy może dokonać wyboru, wiedząc, w którym okresie swojej kariery zawodowej uzyskiwał najwyższe zarobki i tak skompletować dokumenty, aby ten czas mógł być uwzględniony przy ustalaniu podstawy kapitału początkowego. Przypomnijmy, że można złożyć zarobki z dziesięciu kolejnych lat, wybranych od 1980 do 1998 r. lub z dwudziestu dowolnie wybranych lat kalendarzowych z całego okresu pracy. Jedynie osoby, które 1 stycznia 1999 r. nie ukończyły 30 lat (i nie przepracowały 10 lat) powinny zebrać dokumenty poświadczające wynagrodzenie z całego okresu pracy.
- W najlepszej sytuacji są ci, którzy mają wszystkie konieczne wpisy, czyli i okresy zatrudnienia, i roczne zarobki, wpisane do legitymacji ubezpieczeniowej - informuje pani naczelnik. - Również żadnych dodatkowych kroków nie muszą czynić osoby, które opłacały składki do 1998 r. z tytułu prowadzenia własnej działalności gospodarczej lub pracowały w firmach, zatrudniających do 20 pracowników. Pozostali, niestety, muszą rozpocząć poszukiwania, gdyż to leży w ich interesie. A rozpocząć powinni od przejrzenia swojego domowego archiwum i stwierdzenia jakich dokumentów brakuje.
- A mnie denerwuje, że to na nas ciąży taki obowiązek, a nie na ZUS-ie, który przez lata ściągał składki. I teraz nie ma dokumentacji? Nagle wszystko gdzieś przepadło. Kiedy wreszcie zniknie bałagan z tej instytucji? - podsumowuje Dominika Turkowska.
PO INFORMACJE
Pani naczelnik Grażyna Tichoniuk 19 kwietnia będzie pełnić telefoniczny dyżur w naszej redakcji. O szczegółach poinformujemy.
Punkt informacyjny o kapitale początkowym znajduje się w pok. 101 - tel. 36 06 120 i 36 06 124, adres: oddział ZUS we Wrocławiu, ul. Pretficza 11
SŁOWNICZEK
kapitał początkowy - kwota, zapisana na indywidualnym koncie emerytalnym każdej osoby, urodzonej po 31.12.1948, która opłacała składki w starym systemie
konto indywidualne - ZUS prowadzi dla każdego płatnika osobne konto. Na nim będą odnotowywane takie dane jak: wysokość zapłaconych składek, okres płacenia, wysokość zarobków, okresy bez pracy (urlopy, zwolnienia). Suma zgromadzonych na koncie stawek będzie stanowiła podstawę do obliczenia przyszłej emerytury w ramach I filaru (to jest płatnej przez ZUS).
Gdzie poszukiwać dokumentów?
* w przypadku zakładów zatrudniających do 20 pracowników, dokumenty potwierdzające okresy zatrudnienia i wysokość osiąganych zarobków są w posiadaniu oddziałów ZUS
* dokumentację sprywatyzowanego przedsiębiorstwa państwowego przechowuje prawny następca, tj. spółka cywilna lub handlowa, która powstała w wyniku przekształcenia zakładu pracy
* jeżeli zakład pracy został zlikwidowany, a było to przedsiębiorstwo państwowe, należy zwrócić się do organu założycielskiego albo nadrzędnego, którymi byli najczęściej wojewoda lub właściwy minister
* likwidowane spółki prawa cywilnego i handlowego (firmy prywatne) są zobowiązane zabezpieczyć dokumentację we własnym zakresie lub przekazać odpłatnie na przechowanie firmom zajmującym się przechowywaniem akt; niekiedy dokumentację pracowniczą przechowują byli właściciele dawnej firmy
* dokumentację zlikwidowanej spółdzielni lub organizacji spółdzielczej przechowuje związek rewizyjny, w którym zrzeszona była spółdzielnia, lub Krajowa Rada Spółdzielczości, Warszawa, ul. Jasna 1
* przedsiębiorstwa podległe dawnemu Ministerstwu Przemysłu lub Ministerstwu Współpracy Gospodarczej z Zagranicą - dokumentację przejęło Archiwum Ministerstwa Gospodarki, Warszawa, pl. Trzech Krzyży 3/5
* Archiwum Akt Nowych w Warszawie przy ul. Hankiewicza 1, posiada dokumentację centralnych instytucji państwowych takich jak: sejm, ministerstwa, placówki dyplomatyczne, zjednoczenia, stowarzyszenia
* archiwa rotacyjne Stowarzyszenia Archiwistów Polskich od 1994 r. gromadzą dokumentację po zlikwidowanych i upadających jednostkach - siedziba: Warszawa, ul. Bonifraterska 6/21
* ZUS dysponuje wykazem ponad sześciu tysięcy upadłych lub zlikwidowanych przedsiębiorstw
* Archiwum Miejskie, Wrocław, ul. Paulińska 4/8, tel. 329 78 61
* Archiwum Państwowe, Wrocław, ul. Pomorska 2, tel. 328 81 01
Jak przygotować się do rozmowy o pracę?
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
