Dolnośląski kościół po przebudowie zachwyca. Ołtarz przypomina ten w Kościele Mariackim w Krakowie!

Białą bryłę neogotyckiego kościoła Św. Barbary na Starym Zdroju w Wałbrzychu charakteryzuje strzelista sylwetka. W latach 70. kościół stracił jednak oryginalny wystrój wnętrz. W ciągu ostatnich pięciu lat, przywracano mu pierwotny wygląd. Zwieńczeniem tego procesu, jest wykonany w ostatnich tygodniach ołtarz.

– Obserwując reakcję ludzi widzę, że są pod ogromnym wrażeniem. Wielu twierdzi, że piękna tego ołtarza nie da się opisać słowami. jedni robią zdjęcia, inni wspominają, że rzeczywiście ołtarz podobny jest do tego, który w latach 70. został usunięty. Mówią, że kościół jest piękny. Mnie osobiście cieszy fakt, że przez niespełna 5 lat udało się wnętrzu tej świątyni przywrócić jej dawny charakter – mówi Adrian Ziątek, wałbrzyski aktywista, pasjonat historii, autor książki pt.: „150 lat kościoła św. Barbary w Wałbrzychu – Starym Zdroju” i organista od lat związany z Parafią Św. Barbary w Wałbrzychu.

Wałbrzyszanin mocno zaangażował się w obchody 150-lecia istnienia świątyni i proces jej przebudowy. Z dokumentów i starych zdjęć kościoła św. Barbary wywnioskował, jak bardzo wygląd kościoła został zaburzony w drugiej połowie XX w.

– Świątynia wybudowana została przeszło 152 lata temu w stylu neogotyckim. Posiadała piękne neogotyckie wyposażenie: ołtarz główny, dwa ołtarze boczne, piękną ambonę, balaski. Wnętrze posiadało wspaniałą polichromię. Kościół był jednym z najpiękniejszych w regionie – wspomina regionalista.

Było zatem o co zabiegać.

Kościół na wałbrzyskim Starym Zdroju, wybudowany został w latach 1868 – 1870 dla tutejszych katolików, których społeczność liczyła około 3 tysiące wiernych. Konsekracja odbyła się 30 listopada 1870 r. W takiej formie przetrwał do końca lat 60. XX wieku. Wówczas usunięto neogotyckie ołtarze boczne, a także ołtarz główny i ambonę. Co więcej, zamalowano także polichromię i przebudowano prezbiterium. Miejsce zmienił też oryginalny witraż przedstawiający patronkę kościoła i trafił do bocznego okna. Modernistyczny wygląd obowiązywał przez pół wieku.

O tym, że warto przemyśleć kwestię gruntownych zmian zaważyły stare fotografie przedstawiające przedwojenny, piękny i pełny harmonii wystrój kościoła.

– W 2015 roku, kiedy rozpocząłem pracę jako organista w parafii św. Barbary w Wałbrzychu, nowy proboszcz ks. Władysław Terpiłowski, zaczął myśleć nad remontem kościoła. Do prac remontowych przystąpiono w 2016 roku. Od początku byłem zaangażowany w te działania. Najpierw rozebrano boazerię, którą obłożone były ściany kościoła. Okazało się, że są w okropnym stanie. Mocno zmurszałe, odpadał z nich tynk – wspomina Ziątek.

Wałbrzyszanie pamiętają doniesienia o zawalającym się dachu i sypiącym tynku kościoła. Proboszcz i parafianie dyskutowali na temat zasadności kosztownych zmian. Nie od razu było jasne, że styl neogotycki powróci.

Nim zajęto się estetyką wnętrza jednonawowej świątyni, podjęto się ważnych prac naprawczych jak:

• wymiana instalacji elektrycznej,
• wykonanie nowego nagłośnienia,
• ułożenie na ściany nowych tynków,
• malowanie ścian.

Po tych działaniach zaczęto przywracać dawny wystrój. Prace podzielono na etapy.

– Rozpoczęliśmy od stacji Drogi Krzyżowej. Już wtedy można było zauważyć, że parafianie z zaangażowaniem wspierają prace nad przywróceniem neogotyckiego wystroju. Zaangażowała się w nie także jedna z sióstr elżbietanek, która podjęła się trudu zebrania środków na wybudowanie ołtarza bocznego ku czci św. Józefa. Później grupy modlitewne parafii zbierały fundusze na budowę kolejnego ołtarza bocznego - ku czci Matki Bożej Bolesnej. W międzyczasie rozpoczęliśmy remont prezbiterium, przywracając w bardzo dużym stopniu pierwotny stan – wspomina nasz rozmówca.

Odnowiono też dwa witraże, w tym ten ze św. Barbarą. Powstała też kamienna posadzka i charakterystyczna polichromia sklepienia z motywem rozgwieżdżonego nieba, znana z takich świątyń jak krakowski Kościół Mariacki. Polichromię wykonano w sierpniu 2022. W regionie wałbrzyskim to rzadkość.

Na 2022 rok pozostawiono budowę ołtarza głównego. Wykonał go stolarz Marian Sieradzki przy współpracy z profesorem Stanisławem Lenarem. Projekt był konsultowany i został zaakceptowany przez konserwatora zabytków.

Projektowanie było długim procesem obfitującym w kompromisy. Sama budowa trwała 9 miesięcy. Tu znów pomogli parafianie, chętnie ofiarowujący datki na ten cel.

– Parafianie organizowali kiermasze świąteczne, zorganizowana została akcja „Pączek za dychę” w okolicach tłustego czwartku, rozprowadzano pamiątkowe cegiełki. Znaleźli się też pojedynczy dobrodzieje, którzy wsparli inicjatywę. Osobiście napisałem także pamiątkową książkę „150 lat kościoła i parafii pw. św. Barbary w Wałbrzychu – Starym Zdroju”, z której dochód przeznaczyłem na budowę ołtarza – wylicza Adrian Ziątek.

Dziś ołtarz jest już w pełni ukończony, a jego piękno, wierni parafii i osoby odwiedzające zaczną w pełni podziwiać podczas nadchodzącego Bożego Narodzenia.

• grudzień 2021 – wykonanie ostatecznego projektu ołtarza głównego przez stolarza Mariana Sieradzkiego przy współpracy z profesorem Stanisławem Lenarem,
• sierpień 2022 – wykonanie polichromii w prezbiterium
• marzec 2022 – podpisanie umowy na wykonanie ołtarza przez parafię i rozpoczęcie prac
• grudzień 2022 – zakończenie prac przy budowie ołtarza
• 9/10 grudzień 2022 – montaż ołtarza w kościele

Kościół znajduje się tutaj: