Turystyka piwna w Polsce. Browary, które można zwiedzać, festiwale kraftowe, a nawet piwne SPA. Pomysły na weekend z okazji Dnia Piwa

Statystycznie każdy Polak powyżej 15. roku życia wypija rocznie średnio 136 litrów piwa, co stawia nas w czołówce europejskich narodów. Nawyku picia piwa raczej nie trzeba się wstydzić – ten trunek znany jest ludzkości już od przeszło sześciu tysięcy lat, czego nie można powiedzieć o innych napojach, często uchodzących za szlachetniejsze, jak wódka, whisky czy brandy. Od piwa starsze jest prawdopodobnie tylko wino.

W starożytności na Bliskim Wschodzie napoje sfermentowane, o niskiej zawartości alkoholu, jak piwo i wino, były często preferowane od wody, ciepłej i zanieczyszczonej pyłem (a przynajmniej tak uważały wyższe warstwy społeczeństwa). Już starożytni Sumerowie warzyli gęsty napar ze zbóż, który przypominał raczej zupę niż dzisiejszy napój. To prawdopodobnie im należy przypisać zasługę wynalezienia piwa i założenia pierwszego browaru. W średniowieczu mnisi wpadli na pomysł, by do piwa dodawać chmielu, a na początku XX w. wynaleziono proces pasteryzacji.

O piwie w Polsce po raz pierwszy wspomina Kronika Thietmara z początku XI w. Można więc powiedzieć, że Polacy mieli piwo, zanim doczekali się pierwszego króla (Thietmar skończył pisać kronikę ok. 1018 r.; koronacja Bolesława Chrobrego miała miejsce w 1025 r.).

Dziś branża piwna rozwija się bujnie i eksperymentuje – jak grzyby po deszczu w całej Polsce wyrastają kraftowe browary, produkujące napój z lokalnych składników według własnych receptur. W końcu 2021 r. działały u nas 283 komercyjne gorzelnie.

Skoro piwo dociera niemal pod każdą strzechę, trudno się dziwić, że u niejednego konsumenta rozwinęło się żywe zainteresowanie historią ulubionego trunku i skomplikowanym procesem jego produkcji. To zainteresowanie wykorzystały warzelnie i zaczęły oferować chętnym wycieczki po swoich zakładach.

Tak narodziła się biroturystyka, czyli zwiedzanie kraju lub regionu szlakiem piwa, najciekawszych gorzelni, warzelni i browarów, piwnych skansenów i miejsc związanych z piwem i piwoszami. Biroturystyka pomaga w promocji regionalnych piw; jest odpowiednikiem enoturystyki, czyli zwiedzania szlakami wina i winnic.

W przeciwieństwie jednak do enoturystyki, biroturystyka opiera się tylko na imprezach i zwiedzaniu zakładów produkcyjnych lub zakładowych muzeów; nie ma w Polsce (ani w innych krajach) rozwiniętej sieci gospodarstw biroturystycznych, w których można byłoby spędzić cały urlop, tak jak ma to w przypadku enoturystyki i winnic.

Biroturystyka najbardziej rozwinięta jest w Niemczech, Czechach, Belgii i Wielkiej Brytanii, ale także polskie browary coraz częściej organizują dla turystów wycieczki po swoich zakładach, często połączone z degustacją piwa.

5 sierpnia 2022 wypada Międzynarodowy Dzień Piwa, gdy ludzkość jednoczy się, by celebrować złocisty napój. Na całym świecie i w Polsce organizowane są różnego rodzaju festiwale i imprezy piwne; nie brak też atrakcji w postaci wycieczek z przewodnikami po najsłynniejszych browarach i warzelniach.

Poniżej znajdziecie przewodnik po najciekawszych polskich warzelniach, które można zwiedzać i innych piwnych atrakcjach, w sam raz na weekendową wycieczkę dla smakoszy i pasjonatów piwa. Znajdziecie wśród nich:

• Piwne muzea, w tym zabytkowe warzelnie
• Festiwale piwa dla prawdziwych smakoszy
• A nawet piwne SPA

Uwaga! Z oczywistych przyczyn piwne atrakcje Polski przeznaczone są tylko dla turystów, którzy ukończyli 18 lat.

Muzeum Browaru Żywiec
W Żywcu działa jedna z najstarszych czynnych warzelni piwa w Polsce. Już w 1856 r. założono tu Browar Arcyksiążęcy i rozpoczęto produkcję szlachetnego piwa, żeby arcyksiążę Fryderyk Habsburg miał w czym moczyć wąsy.

O jakości tutejszego piwa decyduje czysta woda z rzeki Leśnianki. Z czasem żywiecki wyrób zawojował nie tylko ziemie polskie, ale też USA i inne kraje – Grupa Żywiec odpowiada dziś za ok. 60% eksportu piwa w Polsce.

Dziś turyści mogą zwiedzać sam browar Arcyksiążęcy oraz Muzeum Browaru Żywiec w dawnych piwnicach leżakowych. W Browarze można oglądać wielkie kadzie i aparaturę do warzenia piwa, a w Muzeum m.in. zabytkowe beczki i kufle, a także materiały reklamowe piwa z dawnych lat. Tutejsza maszyneria warzelnicza jest tak imponująca, że Browar Arcyksiążęcy w Żywcu uczyniono ważnym elementem Szlaku Zabytków Techniki.

Niestety, w sezonie 2022 sam browar jest wyłączony ze zwiedzania. Bilety do Muzeum kosztują 30 zł, z przewodnikiem 40 zł.

Tyskie Browarium
Tyskie Browarium w Tychach to obecnie największe centrum wycieczkowe w ofercie polskiej biroturystyki. To nietypowe muzeum pozwala zapoznać się z historią Tyskich Browarów Książęcych, liczącą sobie przeszło 400 lat, choć gwałtowny rozwój zakładu nastąpił w drugiej połowie XIX w. po serii modernizacji, wprowadzonych przez księcia Jana Henryka Hochberga.

Historia browaru opowiedziana jest za pomocą eksponatów w imponującej sali wystawowej i seansu animowanego filmu 3D. Na koniec zwiedzania pełnoletnich turystów czeka degustacja piwa.

Browarium można zwiedzać od wtorku do niedzieli w godz. 12:00-20:00. Cena biletu: normalny 35 zł, ulgowy (dzieci 16-18 lat) 30 zł.

Arcyksiążęcy Browar Zamkowy w Cieszynie
Na cieszyńskim Wzgórzu Zamkowym, niedaleko słynnej Rotundy, działa browar, produkujący piwo już od niemal 200 lat, i to w otwartych kadziach, co jest rzadkością w całej Europie.

Browar można zwiedzać w ramach wycieczek z przewodnikiem z dodatkowymi atrakcjami, jak np. obserwacja procesu warzenia piwa. Wycieczki mogą trwać jeden dzień lub nawet dwa dni – cały weekend piwnych wrażeń!

Browar Zamkowy w Cieszynie można zwiedzać w piątki i weekendy. Cena bilety na wycieczkę z przewodnikiem, trwającą ok. 2 godzin, to 35 zł. Można też odbyć wirtualną wycieczkę po Browarze.

Cieszyńskie Stowarzyszenie Piwowarów Domowych ogłasza co roku konkurs piw domowych z degustacją, a zwycięskie piwo jest wprowadzane na rok do oferty Browaru Zamkowego. Uroczyste rozstrzygnięcie konkursu odbywa się na terenie Browaru; można wziąć w nim udział (wstęp płatny ok. 20 zł).

Browar Stu Mostów we Wrocławiu
To nie zabytkowa warzelnia, lecz całkiem nowy i nowoczesny browar, produkujący piwo kraftowe. Turyści mogą wybrać się na wycieczkę z przewodnikiem, który opowiada o procesie produkcji piw kraftowych i o tym, czym takie piwa różnią się od przemysłowych.

Wycieczki po Browarze Stu Mostów organizowane są w weekendy od 14:00 do 16:30, cena biletu to 35 zł. Na wycieczkę należy wcześniej zarejestrować się online.

Browar PINTA w Wieprzu koło Żywca
PINTA to największy rzemieślniczy browar w Polsce, wyspecjalizowany w warzeniu dzikich piw i starzenia piwa w beczkach. Produkuje się tu rocznie 3 mln litrów piwa w 100 rodzajach.

Zwiedzanie browaru PINTA jest możliwe dopiero od maja 2022 r. Bilet kosztuje 35 zł. Osoby indywidualne mogą zwiedzać w piątki i soboty w godz. 10:30 i 12:30, grupy zorganizowane powyżej 10 osób od poniedziałku do czwartku.

Piwne SPA w Warszawie i Częstochowie

W Polsce nie brak zakładów odnowy biologicznej, jest też kilka takich, które stosują dość niekonwencjonalne metody walki ze stresem i zmęczeniem. To specjalne piwne SPA, działające w kilku poslkich miastach. W Warszawie można skorzystać z łaźni piwnej i szeregu innych zabiegów na bazie chmielu w zakładzie przy ul. Roentgena 16. Trwająca 1,5 godziny sesja w łaźni kosztuje 300 zł.

Hotel Czestochovia w Częstochowie zorganizowany jest wokół piwa. Przez przeszklone ściany jadalni można oglądać kadzie, w których warzony jest trunek, serwowany następnie w restauracji, a w piwnicach na gości czeka niezwykłe piwne spa, oferujące kąpiele w piwie lub suszu piwnym, łaźnie piwne, maseczki odmładzające z piwa i masaże olejkami na bazie piwa. Pakiet „Piwne Spa” w hotelu Czenstochovia kosztuje 800 zł i obejmuje nocleg w pokoju dla dwóch osób ze śniadaniem.

Browar Zwierzyniec
Browar w Zwierzyńcu mieści się w dobrze zachowanym zabytkowym budynku z XIX w. Zwiedzanie odbywa się od maja do września, od piątku do niedzieli w godz. 10:00-16:00. Bilety – w formie cegiełek – kosztują 20 lub 50 zł; dochód przeznaczany jest na utrzymanie browaru. Wycieczkę po browarze należy zarezerwować online.

Browar Szerniawa w Komornikach
Ten nowoczesny browar, działający przy Muzeum Narodowym Rolnictwa i przemysłu Rolniczego w Komornikach. Zwiedzanie browaru z degustacją zajmuje ok. 2 godzin, cena biletu to 30 zł.

Lotny Festiwal Piwa w Opolu
W dniach 12-14 sierpnia 2022 (drugi weekend miesiąca) odbędzie się Lotny Festiwal Piwa Rzemieślniczego w Opolu. To świetna okazja, by spędzić przyjemny weekend w towarzystwie innych miłośników piwa.

W czasie imprezy promowane są piwa rzemieślnicze i popularyzowana wiedza o nich. W programie przewidywane są dyskusje i wywiady z piwnymi ekspertami oraz koncerty.

Festiwal Piwa odbędzie się na Placu Kopernika w Opolu. Wstęp jest bezpłatny, ale jedzenie i trunki należy kupić we własnym zakresie na festiwalowych straganach.

Dzień Piwa w Wieprzu
Z okazji dnia piwa browar PINTA organizuje w Wieprzu piwny festiwal, który zacznie się w piątek 5 sierpnia i potraw do soboty. W programie imprezy znajduje się degustacja lokalnych kraftowych piw i kuchni regionalnej, a także koncerty. Wstęp na festiwal jest bezpłatny.

One More Beer w Wieprzu
Równolegle z obchodami Dnia Piwa w Wieprzu trwać będzie festiwal One More Beer dla koneserów piwa. W ramach wejściówki kosztującej 276 zł uczestnik imprezy będzie miał nielimitowany dostęp do ponad 180 gatunków piw kraftowych na okres czterech godzin.

Z festiwali piwnych radzimy oczywiście wracać pociągami. Organizatorzy imprez w Wieprzu zapewniają nawet specjalny transport Kolejami Śląskimi do Bielsko-Białej.