Wielkanoc 2024. Groby Pańskie w Warszawie. Tak wyglądają podczas tegorocznych Świąt

Grób Pański to wielkanocna w Kościele katolickim. Stanowi on symbol zmartwychwstania Jezusa Chrystusa, a tym samym zwycięstwa życia nad śmiercią.

Odwiedziliśmy stołeczne świątynie by sprawdzić, jak wyglądają Groby Pańskie podczas tegorocznych Świąt Wielkiej Nocy. W poniższej galerii znajdują się zdjęcia z następujących świątyń:

• Bazylika Archikatedralna w Warszawie p.w. Męczeństwa św. Jana Chrzciciela
• Bazylika Świętego Krzyża
• Katedra Polowa Wojska Polskiego
• Kościół Rzymskokatolicki Dominikanów pw. św. Jacka
• Kościół pw. Ducha Świętego i klasztor Paulinów - Sanktuarium Jasnogórskiej Matki Życia
• Kościół Akademicki św. Anny
• Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Józefa Oblubieńca
• Kościół Sióstr Wizytek

Zgodnie z polską tradycją w Wielki Piątek w kościołach buduje się groby Pańskie. Po liturgii wielkopiątkowej Ciało Chrystusa w postaci Najświętszego Sakramentu w monstrancji zostaje przeniesione do symbolicznego grobu, przy którym trwa adoracja aż do liturgii Wigilii Paschalnej.

W Polsce począwszy od XVI wieku w centrum umieszcza się figurę zmarłego Jezusa oraz monstrancję z Najświętszym Sakramentem okrytą przezroczystym welonem, na pamiątkę całunu, w który owinięto Chrystusa w grobie.

Zgodnie z wytycznymi zawartymi w mszale rzymskim, w kaplicy adoracji, zwanej grobem Pańskim "powinien być ołtarz, choćby przenośny, i tabernakulum do przechowywania puszek z Najświętszym Sakramentem". Monstrancję wystawia się na ołtarzu lub na tronie, który powinien być umieszczony blisko ołtarza.

Ten sam tekst nakazuje, aby wszystkie elementy dekoracyjne i światła kierowały uwagę wiernych na Najświętszy Sakrament, który jest pamiątką śmierci i zmartwychwstania Chrystusa, a nie na figurę Chrystusa leżącego w grobie.

W wielu kościołach wystrój grobu Pańskiego nawiązuje do aktualnej sytuacji w kraju i na świecie. Nadawanie patriotycznego wymiaru grobom Pańskim upowszechniło się w dawnej Rzeczypospolitej w XIX w.

Tradycja strojenia grobu Pańskiego wywodzi się ze średniowiecza. Od czasów Karola Wielkiego niemal w całej Europie trwał paraliturgiczny obrzęd składania pod kamienną płytą grobową samego krzyża lub Chrystusa w postaci eucharystycznej. W niektórych kościołach składano w ten sposób krzyż, a w jego centrum puszkę z Najświętszym Sakramentem.

Hostię w monstrancji nad wyobrażeniem grobu Chrystusa po raz pierwszy wystawiono w kościele jezuitów w Monachium. Dopiero w epoce baroku wprowadzono dodatkowo figurę zmartwychwstałego Jezusa przykrytego całunem.

W XVIII wieku zwyczaj strojenia grobu Pańskiego zanikł prawie w całej Europie. Zachował się tylko w Austrii, na Węgrzech, w Polsce i w południowych Niemczech.

Źródło: PAP / Warszawa Nasze Miasto