Wrocław. Trwa wielkie polowanie na szczepionki przeciwko grypie

W wielu wrocławskich aptekach prowadzone są zapisy, ale i tak tysiące wrocławian nie może się doczekać dostawy. Jeżeli już się zdarzają, to przeważnie po cztery- pięć dawek i to tylko jednego specyfiku. Szczepionki są wtedy błyskawicznie wykupowane. Jak usłyszeliśmy od przedstawicieli Dolnośląskiej Izby Aptekarskiej, na większe dostawy możemy liczyć w drugiej połowie października, a w najgorszym wypadku dopiero w listopadzie.

- Rzekomo trwa akcja bezpłatnych szczepień dla seniorów i nauczycieli, ale w jaki sposób jeżeli wszędzie gdzie się nie zwrócę słyszę, że nie ma szczepionek. W aptekach można się jedynie zapisać na płatne, ale ich też nie ma – skarży się pan Jerzy, który od września bezskutecznie szuka przepisanej mu szczepionki.

- Szczepionka na grypę? Oj bardzo ciężki temat – usłyszeliśmy w aptece Nova na Nowy Dworze. - Od sierpnia dotarły do nas tylko cztery dawki, a codziennie dzwoni do nas w tej sprawie po sto lub więcej osób. Nie wiem kiedy będą, słyszałem tylko, że sporadycznie pojawiają się w aptekach, które mają lepsze układy z hurtowniami - mówi farmaceuta.

Wydzwoniliśmy dziesięć większych wrocławskich aptek i szczepionki udało nam się znaleźć w zaledwie dwóch, do tego był to tylko jeden specyfik - Influvac Tetra, a lekarze przepisują trzy różne. Trzeba nie tylko mieć szczęście by trafić na placówkę, do której rzucono szczepionki, ale musi to też być specyfik, który akurat nam przepisano na recepcie. Innej szczepionki nam nie sprzedadzą.

Dlaczego mamy do czynienia z powtórką sytuacji z poprzedniej jesieni, kiedy to kupno szczepionki na grypę również graniczyło z cudem?

- Z blisko 5 milionów dawek szczepionek, które mają pojawić się na polskim rynku w sezonie grypowym 2021/22 do aptek już powinno trafić około 1,5 miliona. Na Dolnym Śląsku spodziewamy się, że będą to ilości odpowiadające proporcjonalnie liczbie ludności zamieszkującej ten teren. Pierwsze kilka transz szczepionek trafiło do aptek we wrześniu, ale praktycznie w całości zostały już wydane pacjentom – mówi nam Marcin Repelewicz, prezes Okręgowej Rady Aptekarskiej Dolnośląskiej Izby Aptekarskiej we Wrocławiu. Jak wyjaśnia: szczepionki te są dostarczane przez producentów do hurtowni farmaceutycznych i dalej do aptek w transzach, co powoduje, że ich dostępność nie jest ciągła. Zależne jest to m.in. od dostaw tych preparatów do Polski. Ponadto, występuje widoczna przewaga w wypisywaniu zwłaszcza jednego produktu, który przez to jest faktycznie trudno osiągalny w aptekach.

Kolejną przyczyną tego, że tak mało dawek trafiło do tej pory do naszych aptek, jest przechwytywanie dostaw z zagranicy przez Rządową Agencję Rezerw Strategicznych, która zabezpiecza część dawek dla personelu medycznego i innych grup.

- Z deklaracji Ministerstwa Zdrowia usłyszeliśmy, że około 2 mln dawek będzie zabezpieczonych właśnie w ramach RARS. Przeznaczone one będą dla dość szerokiej grupy składającej się między innymi z pracowników ochrony zdrowia - lekarzy, pielęgniarek, farmaceutów, etc. - pracowników uczelni, studentów mających kontakt z pacjentami, pacjentów przebywających w zakładach opiekuńczo-leczniczych, nauczycieli, żołnierzy i funkcjonariuszy innych służb, a także osób w wieku 75 plus – mówi Marcin Repelewicz.

Do naszych aptek w drugiej połowie października, a w najgorszym wypadku dopiero w listopadzie w większych ilościach powinny trafić szczepionki Vaxigrip Tetra, Influvac Tetra oraz Fluenz Tetra. Pierwsze dwie są klasycznymi szczepionkami „z igłą”, natomiast trzecia jest preparatem do podania donosowego, bez konieczności iniekcji (wkłuwania). Cena tych pierwszych kształtuje się w granicach 50 złotych oraz połowy tej kwoty po wypisaniu recepty ze zniżką. Szczepionka donosowa to z kolei wydatek rzędu 90 złotych, gdy jest wypisana pełnopłatnie lub połowę tej kwoty, przy wypisaniu z ulgą.

- To, czy pacjent należy do grupy, której przysługuje zniżka na szczepionkę, zależy przede wszystkim od jego wieku, stanu zdrowia, chorób współistniejących i dodatkowych czynników jak np. ciąża – mówi Anna Mirecka, kierownik apteki we Wrocławiu, członek Okręgowej Rady Aptekarskiej DIA.
Co do działania szczepionki, to – jak wyjaśnia - odporność po szczepieniu przeciw grypie rozwija się w ciągu dwóch-trzech tygodni, natomiast w Polsce szczyt sezonu grypowego, mimo że zaczyna się on we wrześniu, odnotowujemy w okresie styczeń-marzec. - Stąd więc nawet zaszczepienie w listopadzie czy grudniu ma sens i warto je przeprowadzić. Pamiętajmy, że grypa która w dobie COVID-19 jest często zapominana, jest również chorobą, która może powodować liczne komplikacje zdrowotne u pacjentów. Warto więc to ryzyko minimalizować – podkreśla Anna Mirecka.

Popiera zmianę przepisów, nad którą pracują teraz posłowie, umożliwiającą wykonywanie szczepień przeciw grypie przez farmaceutów w aptekach.

- Zmniejszy to w znacznej mierze obciążenie systemu ochrony zdrowia m.in. poprzez usunięcie konieczności krążenia pacjenta od lekarza do apteki i z powrotem. Zwłaszcza w sezonie jesienno-zimowym. Jest to sprawdzona na świecie droga do zwiększenia dostępności do szczepień i podniesienia wskaźnika wyszczepialności społeczeństwa. Mamy nadzieję, że prace nad przepisami zakończą się wkrótce i w obecnym sezonie będzie możliwe uzyskanie szczepienia również w aptece – mówi farmaceutka.

W poprzednich latach przeciwko grypie szczepiło się niespełna 5 procent Polaków.