Wraz z wejściem do strefy Schengen znikną przejścia graniczne na zachodzie i południu. Nie będzie na nich służb mundurowych

Za niecały miesiąc zachodnią i południową granicę będziemy mogli przekroczyć niemal w każdym miejscu i o każdej porze. Strażnicy nie będą również sprawdzać dokumentów, kiedy na przykład wybierzemy się na knedliki

Na ułatwienia wynikające z przynależności do strefy Schengen z niecierpliwością czekają nie tylko Polacy, ale Czesi i Niemcy, szczególnie ci, mieszkający przy granicy. Oni przekraczają ją często i mają dosyć ciągłego pokazywania paszportów lub dowodów osobistych.
– Jadąc na zakupy do Nachodu, muszę pokazać dowód. Wracam z niedzielnego obiadu, to samo. Dobrze, że ten absurd się skończy – cieszy się Andrzej Makowicz z Kłodzka. – W końcu odczujemy, że jesteśmy Europejczykami. Będzie tak, jak na granicy niemiecko-francuskiej. O tym, że ją przekroczyliśmy informuje tylko tabliczka z nazwą państwa, do którego wjechaliśmy.
Wstąpienie do strefy Schengen ułatwi życie grzybiarzom i wędkarzom. Ci pierwsi nie będą musieli się już obawiać, że dostaną mandat, kiedy zbierając grzyby w lesie, zawędrują na przykład do Czech. Do tej pory również wędkarze, żeby łowić ryby w Nysie, musieli za każdym razem zgłaszać to straży granicznej. Za miesiąc nie będzie to potrzebne. Odra i Nysa stracą status rzek granicznych i będzie z nich można swobodnie korzystać: kąpać się, pływać kajakami, czy pontonami.
Jedyne ograniczenie w swobodnym przekraczaniu granicy będą obowiązywać w Karkonoskim Parku Narodowym. Obecnie wyznaczonych jest pięć przejść.
– Gdy wejdziemy do strefy Schengen, liczba tych punktów wzrośnie do dziesięciu – mówi Andrzej Raj,
dyrektor KPN. – Jednak przejść będzie można tylko tam, gdzie polskie szlaki turystyczne łączą się z czeskimi – przestrzega.
Kodeks graniczny Schengen pozwala, co prawda, przekraczać granicę w dowolnym miejscu, ale na terenie parku narodowego ważniejsze od niego będą przepisy chroniące przyrodę.

Zawsze jednak, niezależnie, gdzie będziemy opuszczać kraj, musimy mieć paszport, bądź dowód osobisty.
– Brak dokumentów dalej będzie traktowany jako wykroczenie – zaznacza Renata Hulok, rzeczniczka prasowa kłodzkich pograniczników.

Trwa odliczanie
Wśród strażników trwa już wielkie odliczanie do chwili, kiedy znajdziemy się w strefie Schengen. Za miesiąc z przejść znikną szlabany i budki, przy których kierowcy musieli się zatrzymywać, by okazać paszporty lub dowody osobiste. Już w tej chwili nie ma progów spowalniających ruch samochodowy. Pewne jest również, że zmniejszy się liczba placówek granicznych. W Sudeckim Oddziale SG, zamiast siedmiu istniejących, będą tylko cztery. Podobnie w łużyckim. Również z przejścia w Kudowie-Słonem wyprowadzą się funkcjonariusze czeskiej Policji Granicznej.
– Zamiast pięciu oddziałów, będzie jeden inspektorat w Nachodzie – mówi czeski komendant przejścia w Kudowie Petr Valica. – Trochę żal rozstawać się z polskimi kolegami, z którymi pracujemy przecież od lat – dodaje.
Zwolnienia w straży nie są jednak przewidywane. Bo to, że mundurowi znikną z przejść nie oznacza, że kontroli w ogóle nie będzie.
– Powstaną wspólne, polsko-czeskie patrole na drogach w rejonie przygranicznym, to znaczy do 25 km w głąb Polski – zaznacza polski komendant placówki w Kudowie Andrzej Tomczak. – Takich wspólnych patroli przed wejściem do Schengen nie było.

Więcej kontroli na drogach
Ponadto komenda główna planuje kupić dziesięć specjalnych samochodów. Będą wyposażone m.in. w komputer, dzięki któremu strażnicy sprawdzą, czy dana osoba nie jest np. poszukiwana listem gończym. Poza tym, pojawią się również nieoznakowane pojazdy. Przemytnicy muszą się więc mieć na baczności.
– Choć nie sprawdzimy dokumentów na granicy, to tak jak dotychczas, będziemy przeciwdziałać nielegalnej migracji, handlowi ludźmi i zapobiegać wywozowi dzieł sztuki z naszego kraju – mówi Renata Hulok.

Kontrola paszportowa pozostanie tylko na wrocławskim lotnisku. Port, choć znajduje się wewnątrz województwa, jest granicą zewnętrzną strefy Schengen.

Wszystko będzie w SIS-ie
SIS: System Informacyjny Schengen to komputerowa baza danych, do której dostęp ma policja, straż graniczna i urzędy konsularne państw członkowskich UE. Pozwala na sprawdzenie, czy osoby lub przedmioty nie są poszukiwane, niejawnie nadzorowane, albo czy nie dotyczy ich zakaz wstępu.