Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Te piękne płazy mają na Dolnym Śląsku ulubione miejsca. Zazwyczaj budzą się do życia w kwietniu. W tym roku widać je już teraz

Alina Gierak
Alina Gierak
Salamandry plamiste kojarzone były z ogniem. Nic bardziej mylnego. Te płazy nie znoszą słońca i ciepła.
Salamandry plamiste kojarzone były z ogniem. Nic bardziej mylnego. Te płazy nie znoszą słońca i ciepła. Pixabay
Miłośnicy przyrody przyjeżdżają specjalnie na Dolny Śląsk, by obserwować i robić zdjęcia salamandrze plamistej. Jest uważana za najpiękniejszego płaza w Polsce. Jej ciało jest czarne, błyszczące i pokryte żółtymi lub pomarańczowymi plamami. Nie spotkacie jej na nizinach. Lubi góry i pogórza. Salamandry właśnie budzą się do życia. Na Dolnym Śląsku mają swoje ulubione miejsca. Gdzie można je spotkać i czy są groźne dla ludzi, przeczytajcie poniżej.
od 16 lat

Spis treści

Salamandra plamista - piękny płaz, który nie lubi słońca

Salamandra plamista, zwana ognistym jaszczurem lub ognistą jaszczurką, wcale jaszczurką nie jest. Krąży o niej mit, że jest zrodzona z ognia. Ma to zapewne związek z widokiem uciekających przed pożarem osobników, które podczas pożaru lasów, wypełzają spod kłód i pni. Dodatkowo, mit o związkach salamander z ogniem podsycają ogniste wzory na ciele.

Salamandra jest uznawana za najładniejszego polskiego płaza. Jej ciało jest czarne, błyszczące, pokryte żółtymi lub pomarańczowymi plamami. Ubarwienie salamander jest zmienne, nie spotka się dwóch o takim samym układzie plam na ciele. Ubarwienie odgrywa dwie role: pomaga zwierzętom ukryć się w runie leśnym, a dla potencjalnego drapieżnika, który już je wypatrzył, stanowi ostrzeżenie o obecności substancji trujących w skórze.

Salamandry lubią bytować w wilgotnych lasach, blisko wody, ponieważ nie znoszą upałów. Żyją głównie cienistych lasach liściastych, w dolinach górskich strumieni i w pobliżu leśnych moczarów i torfowisk.

Polując, są niezgrabne i ociężałe. Żywią się nagimi ślimakami, skorupiakami, owadami, mięczakami oraz larwami innych płazów. Są aktywne głównie o zmierzchu i nocą. Prowadzą wybitnie lądowy (postacie dorosłe nie pływają) i skryty tryb życia. Jest to gatunek chroniony, zagrożony wyginięciem. W warunkach naturalnych salamandra żyje około 10 lat.

Czy salamandry plamiste są groźne?

Salamandra w zasadzie nie ma (poza człowiekiem) naturalnych wrogów. Zagrożeniem są dla niej samochody, a wybetonowywanie brzegów potoków górskich powoduje, iż dorosłe osobniki wpadają do wody i się topią.

Salamandra broni się przed wrogami, wydzielając z gruczołów toksyczną substancję o mlecznym kolorze, która pachnie podobnie do wanilii. Jest silnie piekąca, podrażniająca błony śluzowe oraz skórę i krzepnie w kontakcie z powietrzem.

Trucizna jest główną formą obrony. Przeważnie zostaje aktywowana w chwili chwycenia salamandry w pysk (lub polizanie) przez drapieżnika. Wtedy dochodzi do uwolnienia toksyn, które silnie drażnią wrażliwe błony wewnątrz pyska drapieżnika. Uwalnia on wtedy uścisk i upuszcza salamandrę.

Jad nie jest niebezpieczny dla ludzi. Jednak, przy bezpośrednim kontakcie, może wywołać np. podrażnienie oczu. Lepiej więc płaza nie dotykać.

Gdzie można spotkać salamandry na Dolnym Śląsku?

Na Dolnym Śląsku są największe w Polsce skupiska tych płazów. Najbardziej popularne miejsce, gdzie występuje salamandra plamista jest „Wąwóz Lipa”. Wąwóz znajduje się we wschodniej części Pogórza Kaczawskiego i w całości chroni go rezerwat. Salamandry wiosną odbywają tu gody w płynącym przez wąwóz potoku, przez co łatwo je w tym okresie zaobserwować.

Rezerwat Wąwóz Lipa jest kompletnie dziką ostoją. Przejście przez niego wymaga niekiedy pokonywania leżących na trasie zwalonych drzew. Wąwóz jest pod całkowitą ochroną, występują tam unikatowe gatunki fauny i flory. Niewątpliwie największą osobliwością rezerwatu jest obecność salamandry plamistej. Szczególnie w dżdżyste, chłodniejsze dni można bez trudu zobaczyć te zwierzęta nad strumieniem, w skalistej części wąwozu.

Jak dojechać do Wąwozu Lipa, zobacz tutaj

Salamandry można także spotkać w okolicach:

  • Szklarskiej Poręby i Grzybowca),
  • Dolinie Bobru (okolice zalewu Pilchowickiego, Pokrzywnik),
  • Górach Kaczawskich (wiele stanowisk, m.in. Wojcieszów, Świerzawa, Podgórki, Płoszczyna),
  • Górach Stołowych (Darnków, Podgórze, Duszniki Zdrój),
  • Rudawach Janowickich (Janowice Wielkie, Czarnów),
  • Pogórzu Wałbrzyskim (rezerwat Przełomy pod Książem, Struga),
  • Masywie Ślęży (Sady),
  • Masywie Śnieżnika (Kletno, Nowa Wieś),
  • Górach Suchych.

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wideo
Wróć na wroclaw.naszemiasto.pl Nasze Miasto