Odtajniła akta Gross-Rosen

Dorota Sula, pracownik naukowy Muzeum Gross-Rosen to pierwsza Polka, której Rosjanie udostępnili część dokumentów obozowych.

W lutym 1945 r. zabrali je żołnierze Armii Czerwonej i ponad pół wieku przeleżały w moskiewskich magazynach Państwowego Archiwum Wojennego i Państwowego Archiwum Federacji Rosyjskiej. Wałbrzyszanka starała się o zgodę na przejrzenie hitlerowskich dokumentów od początku 2006 r.
- Przechodziłam skomplikowaną procedurę. Wielokrotnie mnie legitymowano, wyjaśniałam, do czego potrzebne mi te informacje - opowiada Dorota Sula.
Szczególnie wnikliwie interesowano się nią w Archiwum Wojennym, gdzie wstęp mają nieliczni. To w nim przechowywane są najciekawsze akta.
- Znalazłam w nim dokumentację i zdjęcia z rozbudowy obozu, odręcznie pisane życiorysy esesmanów, ich deklaracje wierności Hitlerowi, listy transportowe więźniów i dokumenty z egzekucji jeńców radzieckich - dodaje.
Rosjanie zezwolili na skopiowanie części akt dla muzeum. W placówce nie zachowały się bowiem oryginalne dokumenty. Hitlerowcy zniszczyli zdjęcia, plany i kartoteki. Część ukryli. Inne zabrali Rosjanie.
- Muzeum powstało dopiero w 1983 r. i pierwszymi dokumentami w naszych zbiorach były kopie spraw prowadzonych przez komisję badania zbrodni hitlerowskich w Polsce - wspomina Janusz Barszcz, dyrektor muzeum. - Później uzupełnialiśmy archiwum zeznaniami byłych więźniów. Brakowało nam jednak akt sprzed 1945 r. Dlatego materiały Doroty Suli są bezcenne.
Z akt opisujących inwestycje obozowe na Dolnym Śląsku usunięto wiele stron pochodzących z 1944 r. Wtedy właśnie budowano podziemny kompleks Riese w Górach Sowich.