Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Obchody 30-lecia Solidarności

Kinga Mierzwiak
Kinga Mierzwiak
Początkowo chodziło tylko o podwyżki. Solidarność przerodziła się jednak w ruch, który zmienił oblicze naszego kraju.

Nie bez powodu 21 postulatów strajkowych zapisanych na drewnianej tablicy umieszczono w czerwcu 2004 roku na liście światowego dziedzictwa kultury UNESCO. Bowiem wiszące przed 30 laty nad II bramą Stoczni Gdańskiej żądania, których spełnienie przez władze komunistyczne było warunkiem zakończenia strajku, były w rzeczywistości wolą społeczeństwa demokratyzacji Polski i poprawy warunków życia ludzi.

Protest pracowniczy wsparty przez intelektualistów i całe społeczeństwo przekształcił się następnie w ogólnopolski, liczący 10 mln członków ruch społeczny Solidarność. Według raportu ówczesnego ministerstwa spraw wewnętrznych 30 sierpnia w 28 województwach strajkowało 700 zakładów i blisko 750 tys. pracowników.

Historycy, politolodzy dziś oceniają, że był to początek końca komunistycznego reżimu, kres totalitarnego systemu. Protest, który rozpoczęła garstka robotników, stoczniowców, górników wstrząsnął posadami Europy. Była to pierwsza z padających kostek domina, a znak Solidarność stał się jednym z najlepiej rozpoznawalnych na świecie... Podczas tego miesiąca kształtowaliśmy przyszłość nie tylko naszego kraju, ale świata.

- Musimy powiedzieć, że nasze pokolenie dokonało rzeczy niezwykłej. Zamknęliśmy epokę podziałów, granic, konfrontacji, otworzyliśmy epokę intelektu, informacji i globalizacji - powiedział w niedzielę legendarny przywódca Sierpnia 1980 Lech Wałęsa.

Wczoraj, podczas rocznicowych uroczystości w Gdyni, prezydent Bronisław Komorowski zacytował słowa papieża Jana Pawła II: "Solidarność to znaczy jeden i drugi, a skoro brzemię to brzemię niesione razem we wspólnocie, a więc nigdy jeden przeciw drugiemu”. Niestety z tej jedności pozostaje po 30 latach coraz mniej. Na nadzwyczajnym, uroczystym zjeździe Solidarności zabrakło bowiem Lecha Wałęsy, a podczas przemówienia premiera Donalda Tuska rozbrzmiewały gwizdy..

KALENDARIUM WYDARZEŃ SIERPNIOWYCH (1980)

Pierwsze strajki miały miejsce w Świdniku i Lublinie w połowie lipca. Bezpośrednia ich przyczyna była zapowiedź podwyżki cen. Strajki zaczęły rozprzestrzeniać się na okoliczne regiony, by w końcu wystąpić w szeregu miast na terenie całego kraju.

14 sierpnia
Najważniejszy strajk rozpoczęły Wolne Związki Zawodowe Wybrzeża w Stoczni Gdańskiej. Żądano m.in. przywrócenia do pracy Anny Walentynowicz, podwyżek płac, wybudowania pomnika ofiar Grudnia 1970, do którego zaczęły dołączać delegacje strajkujących zakładów pracy z pozostałych miast. Przybywa Lech Wałęsa, który obejmuje przywództwo strajku, który przybrał charakter okupacyjny.

17 sierpnia
Przy bramie głównej stoczni odprawiona została o godz. 9 msza święta, przez księdza Henryka Jankowskiego, prałata gdańskiej parafii św. Brygidy. Uczestniczy w niej kilkanaście tysięcy ludzi. Na placu przed główną bramą staje drewniany krzyż upamiętniający ofiary Grudnia 70.

18 sierpnia
Do Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego przyłączyło się już 156 zakładów Wybrzeża. Po dwóch obradach z godz. 10 i godz. 20, uzgodniono treść 21 postulatów strajkowych.

26 sierpnia
Wznowione zostają rozmowy z delegacją rządową w kwestii pierwszego z 21 postulatów – utworzenia wolnych związków zawodowych. Powstaje MKS we Wrocławiu, strajki solidarnościowe ze Stocznią Gdańską wybuchają w Krakowie, Warszawie, Poznaniu, Łodzi, Rzeszowie i innych miastach.

28 sierpnia
Do Gdańska dociera, uprzednio zatrzymana w Bydgoszczy, delegacja z Wrocławia. Lech Wałęsa proponuje aby porozumienie zawarte w Gdańsku dotyczyło całego kraju. Władze rozpoczynają aresztowania działaczy opozycyjnych.

29 sierpnia
Rozmowy z delegacją rządową w impasie. Kwestią sporną jest powstanie wolnych związków zawodowych.

31 sierpnia
Podpisane zostaje porozumienie w Stoczni Gdańskiej pomiędzy MKS reprezentującym ponad 700 zakładów oraz delegacją rządową. Kwestią sporną było zwolnienie więźniów politycznych, czego domagał się Wałęsa. Wicepremier Mieczysław Jagielski ostatecznie wyraził zgodę na pisemne gwarancje zwolnienia więźniów. O godz. 16 podpisano dokument końcowy porozumień. Strajk dobiegł końca.

21 postulatów

1. Akceptacja niezależnych od partii i pracodawców wolnych związków zawodowych wynikających z ratyfikowanych przez PRL Konwencji nr 87 Międzynarodowej Organizacji Pracy, dotyczących wolności związków zawodowych.

2. Zagwarantowanie prawa do strajku oraz bezpieczeństwa strajkującym i osobom wspomagającym.

3. Przestrzegać zagwarantowanej w Konstytucji PRL wolności słowa, druku, publikacji, a tym samym nie represjonować niezależnych wydawnictw oraz udostępnić środki masowego przekazu dla przedstawicieli wszystkich wyznań.

4. Przywrócić do poprzednich praw:
a) ludzi zwolnionych z pracy po strajkach w 1970 i 1976 r., studentów wydalonych z uczelni za przekonania,
b) zwolnić wszystkich więźniów politycznych (w tym Edmunda Zadrożyńskiego, Jana Kozłowskiego, Marka Kozłowskiego),
c) znieść represje za przekonania.

5. Podać w środkach masowego przekazu informację o utworzeniu Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego oraz publikować jego żądania.

6. Podać realne działania mające na celu wyprowadzenie kraju z sytuacji kryzysowej poprzez:
a) podanie do publicznej wiadomości pełnej informacji o sytuacji społeczno-gospodarczej,
b) umożliwienie wszystkim środowiskom i warstwom społecznym uczestniczenie w dyskusji nad programem reform.

7. Wypłacić wszystkim pracownikom biorącym udział w strajku wynagrodzenie za okres strajku - jak za urlop wypoczynkowy, z funduszu CRZZ.

8. Podnieść zasadnicze uposażenie każdego pracownika o 2000 zł na miesiąc, jako rekompensatę dotychczasowego wzrostu cen.

9. Zagwarantować automatyczny wzrost płac równolegle do wzrostu cen i spadku wartości pieniądza.

10. Realizować pełne zaopatrzenie rynku wewnętrznego w artykuły żywnościowe, a eksportować tylko nadwyżki.

11. Znieść ceny komercyjne oraz sprzedaż za dewizy w tzw. eksporcie wewnętrznym.

12. Wprowadzić zasady doboru kadry kierowniczej na zasadach kwalifikacji, a nie przynależności partyjnej oraz znieść przywileje MO, SB i aparatu partyjnego poprzez: zrównanie zasiłków rodzinnych, zlikwidowanie specjalnych sprzedaży itp.

13. Wprowadzić na mięso i jego przetwory kartki - bony żywnościowe (do czasu opanowania sytuacji na rynku).

14. Obniżyć wiek emerytalny dla kobiet do 55 lat, a dla mężczyzn do lat 60 lub przepracowanie w PRL 30 lat dla kobiet i 35 lat dla mężczyzn bez względu na wiek.

15. Zrównać renty i emerytury starego portfela do poziomu aktualnie wypłacanych.

16. Poprawić warunki pracy służby zdrowia, co zapewni pełną opiekę medyczną osobom pracującym.

17. Zapewnić odpowiednią ilość miejsc w żłobkach i przedszkolach dla dzieci kobiet pracujących.

18. Wprowadzić urlop macierzyński płatny przez okres trzech lat na wychowanie dziecka.

19. Skrócić czas oczekiwania na mieszkania.

20. Podnieść diety z 40 zł na 100 złotych i dodatek za rozłąkę.

21. Wprowadzić wszystkie soboty wolne od pracy. Pracownikom w ruchu ciągłym i systemie czterobrygadowym brak wolnych sobót zrekompensować zwiększonym wymiarem urlopu wypoczynkowego lub innymi płatnymi dniami wolnymi od pracy.

Źródło:Kraj: 30. rocznica podpisania Porozumień Sierpniowych - Gazetalubuska.pl

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Powrót reprezentacji z Walii. Okęcie i kibice

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na wroclaw.naszemiasto.pl Nasze Miasto