Kryzys w ławkach

Blisko 1200 doświadczonych wrocławskich pedagogów chce odejść na emeryturę

A Dyrektorzy szkół są przerażeni.
W wydziale edukacji urzędu miejskiego powstaje już plan awaryjny. A wszystko przez zmianę przepisów
Po 2006 roku z Karty Nauczyciela znika przepis, który zezwala pedagogom na przejście na emeryturę po 30 latach pracy. Jeśli teraz tego nie zrobią, będą musieli pracować do osiągnięcia wieku emerytalnego. Zaś dziś mogą z tego skorzystać osoby ledwo po pięćdziesiątce.
Niezdecydowani tracą
Irena Sienkiewicz-Szyperska, dyrektor szkoły podstawowej przy ul. Bobrzej, pod niebiosa chwali swoją matematyczkę. – To doświadczony nauczyciel, z dużą wiedzą i umiejętnościami. Jeśli zdecyduje się odejść, będziemy żałować – twierdzi. – To na pewno niekorzystnie wpłynie także na uczniów.
Nauczycielka jeszcze decyzji nie podjęła. Waha się też wielu jej kolegów po fachu. Niektórzy podjęli już decyzję.
– Odchodzę jeszcze w tym roku, bo nie ma dla mnie etatu – wyjaśnia Sabina Smykała, rusycystka z Lotniczych Zakładów Naukowych. Teraz łączy posadę lektora i bibliotekarki szkolnej. – Wolę stałą emeryturę niż niepewne jutro.
Nauczycielka chciała odejść już w ubiegłym roku. – Zostałam tylko ze względu na maturzystów. Większość zdaje egzamin z rosyjskiego. Barbarzyństwem byłoby ich tak porzucać – mówi.
– To ostatni dzwonek na decyzję – tłumaczy Mirosława Chodubska, szefowa dolnośląskiego okręgu Związku Nauczycielstwa Polskiego. – Kto z tej możliwości teraz zrezygnuje, będzie musiał pracować aż do osiągnięcia wieku emerytalnego, niezależnie od stażu pracy.
Na ostateczną decyzję mają czas do końca przyszłego roku. Długo? Tylko na pozór.
– Zajmowanie się tym problemem dopiero w przyszłym roku szkolnym to skrajna nieodpowiedzialność – mówi Lilla Jaroń, dyrektor wydziału edukacji urzędu miejskiego.
Oblicza, że w tym roku na emeryturę przejdzie 200 nauczycieli, w przyszłym około tysiąca.
– Sądzę, że większość z takiej możliwości skorzysta – twierdzi Jaroń. – W wielu placówkach nastąpi gruntowna wymiana kadr.
Powody są różne. Zmęczenie zawodem, zagrożenie redukcją etatu, niechęć do dokształcania się.
– To jednak szansa dla świeżo upieczonych absolwentów kierunków nauczycielskich – twierdzi Mirosława Chodubska z ZNP. – Niektórzy, choć mają wiedzę i predyspozycje, pozostają bez pracy.
Najgorzej wiedzie się tym po nauczaniu początkowym. To oni najczęściej trafiają do szkolnych banków danych o bezrobotnych nauczycielach.
– W moim jest kilkanaście podań od osób o różnej specjalności. Bywa, że nawet po dwóch, trzech fakultetach – twierdzi Irena Sienkiewicz-Szyperska.
Doświadczeni kosztują
Odejścia nauczycieli na emerytury to także skutki finansowe. W tym roku magistrat wyda na to 3 mln zł. W przyszłym prawie 9 mln.
– To koszt budowy dwóch przedszkoli albo utrzymania dwóch podstawówek z tysiącem uczniów – podsumowuje Lilla Jaroń. – Młodzi nauczyciele są tańsi w utrzymaniu, ale nie możemy dopuścić, żeby grono pedagogiczne tworzyli stażyści.
Urząd zamierza się jakoś ratować. Jeśli będzie trzeba, sięgnie po pieniądze unijne. Chce za nie wprowadzić program uczeń – mistrz. Doświadczony nauczyciel szykowałby sobie następcę. Kolejny pomysł to zachęty finansowe.
– Chcemy jakoś przekonać nauczycieli, żeby nie odchodzili w trakcie roku szkolnego – mówi Jaroń. – Gotowi jesteśmy nawet na negocjowanie rekompensat pieniężnych za te miesiące, których nauczyciele idąc nam na rękę nie będą mogli wliczyć do stażu pracy.
Urząd chce też zaproponować świeżo upieczonym emerytom dorabianie w szkołach na umowę – zlecenie.
– O tym, jak bezboleśnie przeprowadzić tę operację, radzimy ze związkami zawodowymi – twierdzi Lilla Jaroń.
To nie wszystko. Wrocławski magistrat będzie zabiegał także o rekompensaty od ministerstwa edukacji za zapisy w Karcie Nauczyciela.