Centrum Historii Zajezdnia: Wrastamy (ZOBACZ)

Centrum Historii Zajezdnia pokazuje początki Polski na zachodzie i północy, po przesunięciu powojennych granic. Na wystawie, opowiadającej o kilku powojennych latach, prezentowanych jest prawie 300 zdjęć, filmów i dokumentów, a także nagrania relacji świadków historii. Nie opowiadają tzw. wielkiej historii, ale prywatne dzieje mieszkańców.

Wśród dokumentów znajdziemy m.in. zaświadczenie wydane przez Państwowy Urząd Repatriacyjny dla Ludwika Wilczka, urodzonego w Samborze w woj. lwowskim. Zostało wydane 22 stycznia 1946 roku w czerwonym budynku przy ul. Jedności Narodowej 117, tam, gdzie dziś mieści się szkoła, a w owych czasach był Punkt Etapowy PUR. Na jednym ze zdjęć są ukraińskie dziewczynki, przesiedlone w ramach akcji „Wisła”, na innym uczniowie żydowskiej szkoły w Legnicy. Jest też zdjęcie zrobione przez żołnierza radzieckiego w Olsztynie w 1945 roku, a na nim zimowa ulica. Są autochtoni z Opolszczyzny, polskie dzieci i nauczyciele w sierocińcu w Masindi w Ugandzie (1943 rok). Jest Hala Ludowa we Wrocławiu w 1948 roku i Wystawa Ziem Odzyskanych. Jest zdjęcie Felicji Lutomskiej, prababci doktora Wojciecha Kucharskiego, kuratora ekspozycji. Felicja Lutomska po przybyciu do Wrocławia z rodzinnego Włocławka nie czuła się dobrze w „poniemieckim” mieście i chciała zostać pochowana we Włocławku. – Pokazujemy historię ludzi, nie polityczne dzieje – opowiada dr Katarzyna Bock-Matuszczyk, autorka scenariusza ekspozycji. – Przybyli ze wszystkich stron świata, po osiedleniu się musieli sobie poradzić z otaczającą rzeczywistością. Musieli się zakorzenić w nowym miejscu. Kiedy poczuli się u siebie? – zastanawia się. W poszczególnych sekcjach wystawy znalazły się elementy interaktywne, wśród nich: ściana z mozaiką ponad stu zdjęć z ekspedycji Instytutu Zachodniego, mapa Polski na której będzie można przykleić naklejkę w miejscu, w którym się aktualnie mieszka oraz lokomotywę symbolizującą skąd my bądź nasi przodkowie przybyli na Ziemie Zachodnie i Północne.

Wystawę można oglądać za darmo na placu przed centrum Historii Zajezdnia przy ul. Grabiszyńskiej 184. Zajmuje powierzchnię 200 metrów kwadratowych, jest zbudowana w formie labiryntu, do którego wchodzi zwiedzający. System oświetlenia pozwoli na zwiedzanie po zmierzchu. Ekspozycji towarzyszy katalog a także konferencja naukowa „Na swoim? U siebie? Wśród swoich?”, która odbywa się w Centrum Historii Zajezdnia 6 i 7 listopada. To jedno z pierwszych wydarzeń naukowych odbywających się pod patronatem Sieci Ziem Zachodnich i Północnych, poświęcone realiom powojennego życia na ziemiach, które w 1945 roku zostały włączone w granice Polski. W konferencji bierze udział ponad 60 prelegentów z całej Polski. Wystawa „Wrastanie. Ziemie Zachodnie i Północne. Początek” powstała w ramach współpracy realizowanej przez instytucje wchodzące w skład Sieci Ziem Zachodnich i Północnych. Sieć tworzą: Państwowy Instytut Naukowy – Instytut Śląski w Opolu, Instytut Zachodni im. Zygmunta Wojciechowskiego w Poznaniu, Muzeum Narodowe w Szczecinie – oddział centrum Dialogu Przełomy, Ośrodek Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie oraz Ośrodek „Pamięć i Przyszłość” we Wrocławiu, koordynator działań Sieci. Wystawa jest czynna do końca roku, potem będzie prezentowana w dziesięciu miastach na Ziemiach Zachodnich i Północnych oraz w Warszawie. Wstęp wolny.