Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Kuźnice Świdnickie, kiedyś Fellhamer, na przedwojennych widokówkach i rycinach. Rozpoznajesz te miejsca?

Elżbieta Węgrzyn
Elżbieta Węgrzyn
1912-1914, Szkoła - dzisiejsza ul. Bema.
1912-1914, Szkoła - dzisiejsza ul. Bema. https://fotopolska.eu/
Kuźnice Świdnickie, czyli sąsiadująca z Wałbrzychem obecna dzielnica Boguszowa-Gorc to stara osada górnicza, starsza niż Wałbrzych, a prawdopodobnie również bardziej leciwa niż ponad 700-letni Boguszów! Dziś to spokojne i klimatyczne miejsce wśród zieleni w cieniu Dzikowca i Kuźnickiej Góry. Zobaczcie jak wyglądało ono na rycinach i litografiach sprzed drugiej wojny światowej - https://fotopolska.eu/.

Spis treści

Kuźnice Świdnickie i tajemnicza zaginiona wieś

Kuźnice Świdnickie to tak naprawdę zlepek trzech osad górniczych powstałych w różnych okresach w Kotlinie Kuźnickiej pomiędzy Pasmem Lesistej, Wysoczyzny Unisławskiej i Górami Wałbrzyskimi. Przez ich niespójną historię, wielowiekową eksploatację rud srebra, barytu i węgla (co wiąże wieloma ubytkami budynków zawalonych wskutek szkód górniczych) oraz biegnące tędy linie, bocznice kolejowe i wiadukty osiedle to ma skomplikowany układ komunikacyjny.
Te trzy osobne osady to wg Słownika geografii turystycznej Sudetów:

  • Kuźnice Północne, czyli te położone przy samym Sobięcinie ze stacją kolejową Boguszów Gorce Wschód;
  • Kuźnice Południowe, czyli te bliżej Unisławia Śląskiego i Mieroszowa,
  • a także Kuźnice Zachodnie biegnące wzdłuż Lesku.

Inne źródła mówią o współczesnym podziale na Kuźnice Dolne i Górne.

Kuźnice Świdnickie, dawne Fellhamer, na przedwojennych widokówkach i rycinach. Rozpoznajesz te miejsca?
1911, Panorama Kuźnic Świdnickich z widokiem na Kuźnicką Górę.https://fotopolska.eu/

Początki Kuźnic giną w mrokach historii, pierwsza osada na tym terenie mogła istnieć tu już w połowie XIII wieku, zapisy mówią o istnieniu wsi na tym terenie w 1250 roku, miała się nazywać "Anewaldisdorf”, później nazywana była także „Wustendorf”. Poza nazwą nic więcej o niej nie wiadomo, są tylko przypuszczenia, iż została zniszczona podczas wojen husyckich. Ta tajemnicza wieś znika nagle i nie ma pewności, czy została odbudowana.

O blaskach i cieniach tej dzielnicy pisaliśmy:

Kuźnice Świdnickie - osada drwali, tkaczy i górników

Kolejna, lepiej udokumentowana wzmianka o miejscowości na tym terenie jest związana z założeniem 1511 roku przez władców zamku Książ miejscowości Fellhammer założonej w związku z rozbudową kopalni rudy srebra w Gottesberg, czyli Boguszowie. Na terenie dzisiejszych Kuźnic mieszkać mieli głównie drwale. Prawdopodobnie mowa jest tu o Kuźnicach Południowych. W drugiej połowie XVII w. powstała zaś druga osada Neu Lässig, czyli Nowy Lesieniec, dzisiejszy jej odpowiednik stanowią Kuźnice Zachodnie.
Pierwsza kopalnia węgla kamiennego istniała tu już w latach 20. XVIII w., jednak początkowo żyli tu głównie chłopi i tkacze. Miejscowość miała swoją szkołę i młyn. Jak podają źródła niemieckie, w 1876 r. utworzono „dzielnicę Fellhammer”, która obejmowała również gminy wiejskie Neuhohendorf, Neu Lässig i Ober Hermsdorf. Rozwój miejscowości wiąże się z powstaniem tu węzła kolejowego - w 1877 roku - połączenia ze Szczawienkiem, Szczawnem-Zdrój i Mieroszowem, a w późniejszym czasie również pobiegła tędy linia z Wrocławia do Jeleniej Góry. W czasie 60 lat osada ta dynamicznie się rozrosła, a jej ludność wzrosła aż dziesięciokrotnie, w latach 20. XX wieku tutejsza kopalnia zatrudniała 6,6 tys. osób!

Kuźnice Świdnickie, dawne Fellhamer, na przedwojennych widokówkach i rycinach. Rozpoznajesz te miejsca?
Lata 1905-1920 , Kuźnice Świdnickie - skrzyżowanie ulicy Żeromskiego i Górnej.https://fotopolska.eu/

Niedaleko Kuźnic położony był nieistniejący już obiekt

Kuźnice Świdnickie po 50 latach nadal odrębne

Po II wojnie światowej miejscowość zamieszkiwaną początkowo przede wszystkim przez niemieckich autochtonów nazwano: Kuźnicą i Młotami. W 1951 roku część Kuźnic przyłączono do Wałbrzycha, w 1954 roku wieś podniesiono do rangi osiedla. W 1973 roku zaś Kuźnice stały się jedną z dzielnic wchodzących w skład powstającego z kilku odrębnych miejscowości Boguszowa-Gorc. Mimo pięćdziesięciu lat wspólnej historii z Boguszowem, Kuźnice nadal są odrębną jednostką zarówno pod względem lokalnej tożsamości, jak i układu przestrzennego.

Połączenie Boguszowa, Gorc i Kuźnic - minęło 50 lat!

Zobaczcie stare litografie i widokówki przedstawiające Kuźnice Świdnickie do 1945 roku

1912-1914, Szkoła - dzisiejsza ul. Bema.

Kuźnice Świdnickie, kiedyś Fellhamer, na przedwojennych wido...

Na starych widokówkach również:

Filmy z naszego regionu jak wehikuł czasu...

Zwiedzanie Zamku Książ w latach 90. XX w.

Parowozem przez Dolny Śląsk w 1991 roku. Po drodze linie i stacje, których już nie ma.

Niepowtarzalny film! Jedziemy pociągiem do Czech przez Wałbrzych i Boguszów - lata 90. XX wieku!

Przejażdżka po Wałbrzychu w latach 90.?

Spacerem po Wałbrzychu z 1968 roku. PDT, GDK, budowa hotelu Sudety i Piaskowej Góry! FILM PEREŁKA

Spacer po gwarnym przedwojennym Wałbrzychu. Ten FILM to hit sieci!

Zakamarki wałbrzyskiego Śródmieścia i nie tylko...

Zobaczcie stare litografie i widokówki przedstawiające Kuźnice Świdnickie do 1945 roku

1912-1914, Szkoła - dzisiejsza ul. Bema.

Kuźnice Świdnickie, kiedyś Fellhamer, na przedwojennych wido...

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Maturzyści zakończyli rok szkolny. Czekają na nich egzaminy maturalne

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na walbrzych.naszemiasto.pl Nasze Miasto