Jak to z jajkiem było

Z jajka powstał świat. Tak sądziło wiele mitologicznych ludów. Uważano jajko za symbol tajemnicy istnienia, odradzania się przyrody. W chrześcijaństwie kojarzone jest jako symbol zmartwychwstania, według słów: "Wstał z grobu jak z jaja kurczę".

Jajko leczyło, jak przekonani byli ludzie. W ludowych wierzeniach leczono nim złe uroki. Jajko chroniło domy przed pożarem, zapewniało urodzaj w plonach, pomagało zdobyć upatrzoną dziewczynę na żonę. Narodzonemu dziecku, by zapewnić w przyszłości dobrobyt i szczęście, wrzucano je do kąpieli. Taczanie jaja po ciele obłożnie chorego miało przywrócić mu siły do życia. Wydmuszki położone pod drzewami owocowymi, spełniały funkcję ochrony drzew przed szkodnikami. Jaja wrzucone w ogień, miały ugasić pożar.

Jajek, i to wcale nie w celach spożywczych, używano już w starożytności. Po odnalezieniu ich w grobowcach na Bliskim Wschodzie można sądzić, że wykorzystywane były w obrzędach pogrzebowych. Sztuka zdobienia jajek pochodzi z III wieku. Słowianie nauczyli się przystrajać jajka w X wieku. Gdy malowali je na jeden kolor nazywały się kraszankami, malowankami, byczkami. Gdy zdobione były wielobarwnym deseniem, mówiono o pisankach. W zależności od techniki zdobienia, istniały jeszcze rysowanki, naklejanki, skrobanki, wycinanki. Dziś te wszystkie pojęcia kojarzą się raczej z papierem, bowiem zdobione jajka określamy po prostu jedną nazwą: pisanki.

Zakaz jedzenia jajek w okresie wielkanocnym obowiązywał do XII wieku. Dziś wydaje się to nieprawdopodobne, bo przecież czas Zmartwychwstania Pańskiego kojarzy się przede wszystkim ze święconym jajkiem.

Jajek używano także do obdarowywania ludzi. Im było bardziej szlachetne (wykonane ze złota czy srebra), tym cenniejszy stawał się prezent. Jajkiem można było także wykupić się w czasie dyngusu. Ciekawe, czy ktoś o tym dzisiaj pamięta?