Epidemia ciężkiego zapalenia wątroby u dzieci dotarła do Polski. Eksperci upatrują przyczynę licznych zachorowań w zakażeniu adenowirusem

Pierwsze doniesienia o ciężkich przypadkach ostrego zapalenia wątroby o nieznanym pochodzeniu wśród dzieci zgłoszono Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) 5 kwietnia 2022 r. Poinformowano wtedy o 10 przypadkach zachorowań u maluchów w wieku poniżej 10 lat w środkowej Szkocji. Do 8 kwietnia w Zjednoczonym Królestwie zidentyfikowano kolejne 74 przypadki.

Jak wynika z ostatnich informacji podanych przez ECDC (dane z 6 maja br.), odnotowano już łącznie 300 zachorowań u dzieci w wieku od 1 miesiąca do 16 lat na całym świecie. Przypadki ciężkiego zapalenia wątroby u dzieci dotyczą następujących krajów europejskich:

• Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii (145),
• Włochy (35),
• Hiszpania (22),
• Dania (6),
• Holandia (6),
• Irlandia (<5),
• Rumunia (4),
• Portugalia (4),
• Belgia (3),
• Norwegia (2),
• Francja (2),
• Austria (2),
• Cypr (2),
• Niemcy (1),
• Polska (1),
• Słowenia (1).

W pozostałej części świata odnotowano 60 przypadków ostrego zapalenia wątroby wśród dzieci. Zachorowania zostały zgłoszone przez: Stany Zjednoczony (35 przypadków), Argentynę (2), Kostarykę (1), Indonezję (3), Izrael (12), Japonię (3), Panamę (1), Palestynę (1), Serbię (1) i Singapur (1).

Eksperci nie wiedzą jeszcze, co stoi za odnotowanymi w ostatnim czasie wzrostem liczby zachorowań na ciężkie zapalenie wątroby wśród dzieci. Na razie wykluczyli powszechnie występujące wirusy, które wywołują ostre wirusowe zapalenie wątroby (wirusy zapalenia wątroby typu A, B, C, D i E), ponieważ nie zostały one zidentyfikowane u żadnego z badanych pacjentów.

W co najmniej 74 przypadkach u chorych dzieci wykryto obecność adenowirusów, z czego 18 zostało zidentyfikowanych jako adenowirus F typu 41. Wirus SARS-CoV-2 pojawił się w wynikach badań 20 pacjentów, których poddano testom. U 19 osób wystąpiła jednoczesna infekcja koronawirusem i adenowirusem. (z dn. 23 kwietnia 2022 r.)

Wielka Brytania, gdzie do tej pory zgłoszono większość przypadków, zaobserwowała ostatnio znaczny wzrost zakażeń adenowirusem w społeczności (szczególnie wykrytych w próbkach kału u dzieci). Holandia zgłosiła również jednoczesny wzrost krążenia adenowirusa w społeczności.

Adenowirusy, których liczbę szacuje się na ok. 50 rodzajów, to występujące powszechnie patogeny odpowiadające głównie za infekcje górnych dróg oddechowych. Mogą też jednak powodować inne schorzenia, m.in.:

• zapalenie żołądka i/lub jelit,
• zapalenie spojówek,
• zapalenie pęcherza moczowego.

Adenowirus F typu 41 zazwyczaj wywołuje objawy takie jak: biegunka, wymioty i gorączka, którym często towarzyszą objawy oddechowe.

Chociaż istnieją doniesienia o przypadkach zapalenia wątroby u dzieci z obniżoną odpornością związanych z zakażeniem adenowirusem, patogen typu F 41 nie jest znaną przyczyną zapalenia wątroby u zdrowych dzieci.

Dlatego według WHO w ramach badań nad zjawiskiem konieczne jest uwzględnienie kwestii takich jak:

1. zwiększona podatność małych dzieci na infekcję adenowirusa w wyniku ograniczenia jego jego krążeniu w społeczeństwie podczas pandemii COVID-19,
2. możliwe pojawienie się nowego adenowirusa,
3. jednoczesne zakażenie adenowirusem i SARS-CoV-2.

U dzieci, u których zdiagnozowano ostrego zapalenie wątroby o nieustalonym źródle, występowały objawy związane z układem pokarmowym. Były to szczególnie:

• ból brzucha,
• biegunka,
• wymioty,
• podwyższone stężenie enzymów wątrobowych (aminoaminazy asparaginianowej (AspAT) lub aminotransaminazy alaninowej (AlAT) większe 500 j.m./l) w badaniach krwi,
• żółtaczka.