Cudze chwalicie, swego nie znacie. Wykorzystaj wolne dni i zwiedź Dolny Śląsk

Kotlina Jeleniogórska liczbą zabytków bije na głowę słynną dolinę Loary. Wałbrzych ma aż cztery zamki, a Bolków jest znany w całej Europie. To tylko niektóre z perełek, które aż kuszą, by ruszyć się z domu i poznać miejsca, które zachwycają turystów z Zachodu

Odbudowywanie zniszczonych siedzib dawnych niemieckich rodów, choć kosztowne, stało się modną inwestycją. Warto zajrzeć do Łomnicy, do pałacu należącego do rodziny von Küster. Potomkowie dawnych właścicieli rozpoczęli odbudowę w 1991 roku. Dziś w zabudowaniach pałacowych jest stylowy hotel i restauracja. Część folwarczna jest w remoncie.
Hotele są w pałacu Paulinum, rezydencji w Miłkowie oraz na dworze w Staniszowie, w którym do 1991 roku był ośrodek szkoleniowy straży pożarnej. Przez następnych dziesięć lat obiekt stał pusty. Uratował go Wacław Dzida, który na zakup i remont pałacu wydał wszystkie oszczędności. Teraz jest tam prawie 30 pokoi i restauracja. Wkrótce pierwszych gości przyjmą odbudowywany w bardzo szybkim tempie pałac w Wojanowie (powstanie w nim luksusowe centrum konferencyjne) i dworek myśliwski w Karpnikach (będzie to ekskluzywne spa).

Coś dla rycerzy
Potencjalni kupcy kręcą się koło pałacu w Mysłakowicach, należał on niegdyś do króla Prus Fryderyka Wilhelma III. Obecnie mieści się w nim szkoła, ale gmina jest zainteresowana sprzedażą i przeniesieniem placówki oświatowej. W pałacu ma powstać hotel.
Dawne rezydencje w Kotlinie użytkują nie tylko hotelarze. Odrestaurowany pałac w Bukowcu i renesansowy Dwór Czarne to siedziby organizacji pozarządowych – Związku Gmin Karkonoskich oraz Fundacji Kultury Ekologicznej. Pałac Schaffgotschów w Cieplicach mieści filię Politechniki Wrocławskiej.
W niektórych zamkach i pałacach powstały bractwa rycerskie, które organizują turnieje, przyciągając co roku rzesze turystów. 18 i 19 sierpnia na zamku Chojnik odbędzie się turniej kuszniczy, pokazy dawnych tańców i inscenizacja odtwarzająca przebieg szturmu na zamek. Turniej rozpocznie się o godz. 9, wstęp kosztuje 3 zł i 1,50 zł. Również 18 sierpnia rycerskie zmagania rozpoczną się na zamku Grodziec, przy trasie ze Złotoryi do Bolesławca. Na 10. Śląski Turniej Rycerski zjedzie 200 wojów z Dolnego Śląska, Opolszczyzny i Białorusi. Zamek zbudowano w XII w., ale niewiele wiadomo o historii jego gospodarzy. Przypuszcza się, że przez krótki okres służył rabusiom w zbrojach. W jego murach powstały epizody „Wiedźmina”, a szwedzka telewizja realizowała przez kilka miesięcy reality show „Riket” (Królestwo). Telewizja Polska też odwiedziła Grodziec kilka razy, ostatnio razem z programem „Podróże kulinarne Roberta Makłowicza”.
Rycerskie zmagania można zwykle oglądać też na zamku Czocha niedaleko Leśnej. Przepiękna budowla położona nad jeziorem jest atrakcją regionu. Można ją zwiedzić, a potem popływać statkiem lub rowerem wodnym. Wstęp na zamek kosztuje 10 zł, ulgowy 5 zł.
Niektóre zabytki nadal jednak niszczeją. Szczęścia nie ma między innymi pałac w Bobrowie, który mógłby być architektoniczną perełką Kotliny Jeleniogórskiej. Od kilku lat stoi pusty XIV-wieczny zamek w Karpnikach.

Z miasta na szlaki
Z pewnością niewielu mieszkańców regionu zdaje sobie sprawę, że Wałbrzych jest krajowym liderem w liczbie posiadanych zamków. Jako jedyne miasto w Polsce ma ich cztery. To Książ, siedziba Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej i dwie malownicze ruiny – Stary Książ i Nowy Dwór. Zabytkowe budowle są jedną z największych atrakcji regionu i cieszą się ogromną popularnością, zwłaszcza wśród Holendrów.
– Holendrzy odwiedzają nas z dwóch powodów. Fascynuje ich przyroda oraz historia tych ziem – wyjaśnia Kamila Kołodziejczyk z Biura Informacji Turysty. – W 1936 roku, przez dwa tygodnie w położonym niedaleko Wałbrzycha schronisku Andrzejówka gościła królowa Holandii Wilhelmina. Ze schroniska wybierała się na wędrówki do pobliskich zamków oraz ruin. Teraz te szlaki cieszą się niesłabnącą popularnością wśród rodaków monarchini.

Renesans ruin
Jednak nie tylko Wałbrzych może się poszczycić zamkami. Warownie są w wielu gminach regionu. Nie przypadkiem większość z nich posiada wizerunki zamków w herbach.
– Niektóre budowle po latach zapomnienia znów stają się modne wśród zwiedzających. Renesans przeżywają np. ruiny zamku Cisy niedaleko Świebodzic – mówi Kołodziejczyk.
Pierwsza wzmianka o Cisach pochodzi z 1241 roku. Budowla została wzniesiona przez Bolka I Surowego i była punktem obronnym na popularnym szlaku handlowym. W późniejszych latach rezydowali w nim m.in. rycerze-rabusie. Od początku XVII wieku zamek zaczął popadać w ruinę. W 1927 roku Walter Brehmer podjął prace konserwatorskie, podczas których zabezpieczono teren. Zrekonstruowano wówczas bramę i wieżę. Po II wojnie światowej obiektem opiekowali się harcerze, a w 1961 roku Cisy zabezpieczono jako trwałą ruinę.
Do większości zamków oraz ruin zostały wytyczone piesze oraz rowerowe szlaki turystyczne.

Nie tylko wyższe sfery
Wrocławianie też nie muszą ruszać w daleką podróż, żeby posmakować uroków dworskiego życia – na każdą kieszeń. Nic nas nie będzie kosztowała wycieczka do zamku we wrocławskiej Leśnicy. Stoi na miejscu dawnego grodu Henryka Brodatego, zniszczonego podczas wojen husyckich.
Późniejszy zamek, wielokrotnie przebudowywany, był m.in. siedzibą krzyżowców. Dziś mieści się w nim centrum kultury, gdzie przy odrobinie szczęścia można trafić na plenerowy koncert, a zawsze na ciekawą wystawę w galerii na parterze.
Niestety, na tarasach z widokiem na pięknie zagospodarowany park nie napijemy się kawy – w zamku nie działa żaden bar ani restauracja. Można za to wybrać się na spacer alejkami, a idąc wzdłuż Bystrzycy dojdziemy aż do pobliskich Marszowic. Odkąd zza grobu mieszkańców Leśnicy przestał nękać zły hrabia, nic tu nas nie wystraszy. Możemy za to zobaczyć stada saren, które najwyraźniej wolą park od pobliskich lasów.

Stado kotów i golf
W odległości dwugodzinnego spaceru od Leśnicy leżą malownicze Wojnowice. Ten gotycko-renesansowy miniaturowy zameczek na wodzie jest domem pracy twórczej, prowadzonym przez Stowarzyszenie Historyków Sztuki. W środku mieści się niedrogi hotel i restauracja, która słynie z dobrej kuchni. Aromatycznej, gęstej czekolady można napić się na ukwieconym patio lub na łące obok zamku. Równie dobrze jak goście czują się tu jego domownicy – stado kotów, czekających na resztki z pańskiego stołu. Malowniczą postacią jest Franciszek Oborski, dyrektor, a właściwie kasztelan tego zamku.
Na gości z zasobniejszymi kieszeniami nastawiają się właściciele renesansowo-barokowego pałacu w Krobielowicach, niedaleko Kątów Wrocławskich. Tam można nie tylko przenocować, zjeść i wypić, ale i pograć w golfa na okalających kompleks polach. Zdarza się, że na balach, weselach i chrzcinach bywa tu europejska arystokracja, w tym potomkowie przedwojennych właścicieli pałacu. Na szczęście spacer po urokliwej okolicy jest całkowicie za darmo.

Mroczna sława
Zamek w Bolkowie na trasie z Jawora do Jeleniej Góry jest chyba najbardziej znaną twierdzą w Europie. Co roku w lipcu na Castle Party zjeżdżają tu tysiące fanów rocka gotyckiego. Zamek powstał prawdopodobnie w XIII wieku i jest dobrze zachowany. Przez wiele lat służył czeskim rycerzom za bazę do wypadów rabunkowych. W połowie XV wieku mieszczanie wrocławscy i świdniccy zdobyli zamek i powiesili Jana Czernego, głównego grabieżcę.
Powojenną odbudowę wznowiono w 1994 roku. Rok później powstało bractwo rycerskie, które co roku organizuje turniej rycerski – jeden z najważniejszych w Polsce.
Dla turystów otwarty jest dziedziniec, wieża i niektóre pomieszczenia, które można zobaczyć już za 6 zł (3 zł bilet ulgowy). W zamkowym muzeum znajdują się makiety innych sudeckich twierdz, także tych, po których zachowały się jedynie ruiny.
W lipcu w Bolkowie swój teledysk kręciła znana w świecie grupa trashmetalowa Vader.

Zabaw się w długi weekend:
- 17 sierpnia – Na wrocławskie szyny tramwajowe wjedzie tramwajowa wersja słynnej hollywoodzkiej Alei Gwiazd. W wagonach znajdą się fotele gwiazd z imienną tabliczką i autografem. Jednak największą atrakcją będzie całodzienna impreza z udziałem Kayah. Początek o godz. 13.30 w zajezdni tramwajowej przy ul. Powstańców Śl.
- 18 sierpnia – Turnieje rycerskie na zamku Chojnik i w Grodźcu
- 18 sierpnia – Święto Miodu w Przemkowie. Festyn połączony z jarmarkiem, można kupić m.in. miody i domowe przetwory.
- 17-19 sierpnia – Święto Ceramiki w Bolesławcu. W programie m.in. parada ulicami miasta, wieczorem koncerty plenerowe De Mono (piątek) i Kayah (sobota).
- 19 sierpnia – Wałbrzyski Teatr Lalki i Aktora (ul.Buczka 16) rozpoczyna sezon – o godz. 12.30 obejrzymy przedstawienie „Nasz świat”.