Kolejny sukces wrocławskich lekarzy? Pracują nad wczesnym wykryciem Alzheimera

Kończą się prace nad prototypem urządzenia, które ma pozwolić na wczesne wykrywanie choroby Alzheimera. Jak podkreśla prof. Tomasz Kręcicki z Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego we Wrocławiu, to pierwsze takie badania na świecie, które mogą okazać się przełomowe w leczeniu Alzheimera.

Czytaj: Wielki sukces wrocławskich i brytyjskich lekarzy. Sparaliżowany Polak znów może chodzić

Kierunkiem jaki postanowili zbadać wrocławscy naukowcy była analiza głosu i mowy. W skład zespołu weszli lekarze z Kliniki Otolaryngologii Chirurgii Głowy i Szyi USK pod kierunkiem prof. Tomasza Kręcickiego oraz Kliniki Psychiatrii Uniwersytetu Medycznego pod kierunkiem prof. Andrzeja Kiejny. Naukowców wspierali wrocławscy inżynierowie, którzy opracowali program akustyczny do badania głosu i mowy. Przebadano ponad 60 pacjentów i taką samą grupę osób zdrowych. Wstępne wyniki wskazują, że analiza głosu może być obiektywnym wskaźnikiem początku choroby jak również wykładnikiem postępów w jej leczeniu.

Stworzone zostały specjalne polecenia głosowe pozwalające porównać głos osób zdrowych tzw. grupy kontrolnej oraz grupy chorych. Istnieje duża szansa, że porównanie wyników badań pozwoli ustalić jakie konkretne zmiany zachodzą w głosie osób z otępieniem oraz pozwolą stworzyć specyficzne narzędzie do wczesnej diagnostyki.

- Pacjenci z chorobą Alzheimera często mówią szeptem, mają trudności ze sformułowaniem zdań i mały zasób słownictwa – mówi prof. Tomasz Kręcicki. – Dlatego zdecydowaliśmy się na 24 godz. monitorowanie ich mowy. Posłuży do tego specjalnie skonstruowany mikrofon. To ważne badanie, bo pacjenci chorzy na Alzheimera często nie odzywają się przez cały dzień lub wypowiadają pojedyncze słowa.

Jak podkreśla prof. Kręcicki po leczeniu pacjenta i odpowiedniej rehabilitacji jego aktywność znacznie wzrasta – poprawę będzie można także ocenić wykorzystując urządzenie akustyczne.

Ale na tym nie koniec wrocławscy naukowcy badając kolejne narządy zmysłów rozpoczęli niedawno nowe badania tym razem wzroku. We współpracy z prof. Martą Misiuk-Hojło z Kliniki Okulistyki USK prowadzone są badania pupilometryczne – ruchów źrenicy z zastosowaniem urządzenia, które opracowali naukowcy z Politechniki Wrocławskiej.

W wyniku prowadzonych prac powstanie narzędzie, dzięki któremu również będzie można wykryć wczesne stadium Alzheimera.

- Nie wiemy, która metoda okaże się skuteczniejsza badanie mowy czy wzroku – ważne jest, by można było przyśpieszyć fazę wykrywania chorób otępiennych i ocenić postępy w ich leczeniu – mówi prof. Kręcicki.

Jednym z największych współczesnych problemów medycznych są schorzenia związane z rozwojem cywilizacji. Długość życia w niektórych krajach przekracza 80 lat. W związku z tym, dużym problemem stają się zespoły otępienne, które zdarzają się głownie osobom starszym. Przyczyna tych schorzeń jest bardzo złożona, mogą być to zmiany naczyniowe np. w formie udarów, które nawet klinicznie nie są rozpoznawane. Po latach takie zmiany naczyniowe w mózgu się kumulują i mogą prowadzić do zespołów otępiennych, a klasycznym przykładem takich schorzeń jest choroba Alzheimera, która zwykle we wczesnej fazie nie jest zauważana przez otoczenie. Takie wczesne stadium choroby jest określane jako niewielkie zaburzenia poznawcze. Diagnostykę prowadzą lekarze psychiatrzy na bazie testów neuropsychologicznych. Na tej podstawie lekarz wydaje opinię do jakiego stopnia takie zaburzenia są nasilone. Niestety testy są subiektywne.

Choroba Alzheimera

To jedna z najczęstszych postaci otępienia, postępująca choroba neurodegeneracyjna prowadząca do śmierci pacjenta. Choroba została opisana po raz pierwszy w 1906 roku przez niemieckiego neuropatologa Aloisa Alzheimera.

Pierwszymi objawami tej choroby są ubytki pamięci oraz zaburzenia funkcji wykonawczych. Występuje najczęściej u osób po 65. roku życia, ale mogą zdarzać się wcześniej. Częściej na Alzheimera chorują kobiety.

Światowa organizacja Zdrowia szacuje że w 2015 roku ok. 26 milionów ludzi, będzie cierpiało na otępienie. Jedynym dostępnym leczeniem jest leczenie objawowe.  Rozpoznanie ustala się na podstawie historii choroby oraz za pomocą badań obrazowych takich jak tomografia komputerowa czy rezonans magnetyczny. Naukowcy na świecie wskazują łagodne zaburzenia funkcji poznawczych (z ang. MCI - mild cognitive impairment) jako stan przejściowy pomiędzy procesem starzenia a otępieniem. Postawienie diagnozy na tym etapie choroby pozwala na szybsze wdrożenie leczenia co znacznie poprawia rokowanie dla takiego pacjenta. Badania dowiodły że wraz z postępowaniem choroby widoczne są zmiany w głosie, upośledzenie słuchu, wzroku, węchu oraz zaburzenia równowagi.