Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Jakie są kompetencje samorządów: kto o czym decyduje

Arek Gołka
Arek Gołka
Realia polskiej polityki czasem ciężko zrozumieć. Różne kompetencje podzielone są na wiele podmiotów w taki sposób, że trudno pojąć, kto naprawdę czym się zajmuje. Postaramy się to nieco naświetlić.

"Nie interesuję się polityką", "mnie to nie dotyczy", "nie mam czasu", "mój głos nic nie zmieni" - to najczęstsze argumenty jakich używają Ci, którzy nie biorą udziału w wyborach, również tych samorządowych. Warto jednak zdawać sobie sprawę, że osoby, które wybierzemy w wyborach 21 listopada będą decydowały o tym jak będzie wyglądało nasze najbliższe otoczenie. Ile będziemy płacić za wodę, ile za bilety komunikacji miejskiej, po jakich będziemy jeździć drogach i tak dalej i tak dalej. Kogo wybierzemy w najbliższych wyborach i jakie są ich kompetencje?

Prezydent miasta

Jednym z najważniejszych organów w samorządach jest prezydent miasta. To jemu podlega urząd miejski. Osobiście zajmuje się pozyskiwaniem poparcia społecznego i środków finansowych dla kluczowych inwestycji na obszarze swego miasta: stadiony, inwestycje drogowe i komunalne oraz inne inicjatywy ważne dla miasta i regionu.

Ponadto, prezydent miasta jest główną jego twarzą w reprezentowaniu na zewnątrz. Jako przedstawiciel władzy wykonawczej na terenie samorządu musi wykonywać uchwały rady miasta i realizować uchwalony przezeń budżet. Ma także decydujący wpływ na mianowanie i odwoływanie osób zarządzających spółkami miasta i instytucjami podległymi prezydentowi.

W wielu kwestiach jednak nie może działać osobiście i powierza prowadzenie mniejszych spraw swoim zastępcom lub poszczególnym biurom (na przykładzie Wrocławia: ds. kultury, ds. sportu i Euro2012, ds. promocji miasta i inne). Te w imieniu prezydenta realizują jego politykę. W niektórych sprawach bieżących musi sam zabierać głos i wydawać decyzje administracyjne.

Rada miasta

Miejscy radni także pełnią istotną rolę w funkcjonowaniu samorządów. Zajmują się jednak kwestiami bardziej przyziemnymi, bliżej związanymi z mieszkańcami miasta. To oni decydują w sprawie zmian nazw ulic, planów zagospodarowania przestrzennego czy wysokości podatków lokalnych.

Bardzo ważną funkcją jest także opiniowanie i ustalanie budżetu miasta, który jak wiadomo ma kluczowe znaczenie dla funkcjonowania tego samorządu. Radni kontrolują poczynania prezydenta i stanowią o kierunkach jego działania. Decydują także o wysokości jego wynagrodzenia, co wymusza sprawną współpracę obu urzędów.

Sejmik województwa

Sejmik jest instytucją o której mało się mówi i o której kompetencjach mało kto wie. A mimo małego rozgłosu pełni dość istotną funkcję w życiu mieszkańców lokalnych. Nadzoruje politykę regionu i wspiera inwestycje kluczowe dla całego województwa. Mogą być to zatem projekty dotyczące jednego miasta, ale z dużym wpływem na cały region. Kolejną kluczową kwestią w jego działalności jest rozporządzanie majątkiem województwa, zaciąganie pożyczek i kredytów oraz emisja obligacji.

Sejmik Województwa wytycza również strategię rozwoju dla całego regionu i decyduje o wyznaczaniu priorytetów jego rozwoju. Narzędziem do tego służącym jest przyznawanie dotacji na poszczególne projekty gmin i powiatów. Współpraca z tymi samorządami i wspieranie ich działań znacznie poprawia życie publiczne i rozwój. Zatem działania Sejmiku, mimo, że nieco odległe mieszkańcom, mają realny wpływ na życie województwa.

Prezydent miastaRada miasta




Sejmik Wojewódzki
  • projektuje budżet miasta
  • nie jest członkiem rady miasta, lecz może wnosić projekty uchwał
  • zarządza mieniem miasta
  • rozpatruje oferty w przetargach publicznych
  • zarządza majątkiem miejskim
  • zatrudnia i zwalnia kierowników miejskich spółek organizacyjnych (Europejskie Centrum Solidarności, Zarząd Dróg i Zieleni, Zarząd Transportu Miejskiego, Zoo, Pałac Młodzieży, Straż Miejska, domy społeczne, teatry i inne placówki kulturowe)
  • opracowuje sprawozdanie z wykonania budżetu
  • składa wniosek o powołanie lub odwołanie skarbnika i sekretarza
  • reprezentuje miasto na zewnątrz
  • planuje i koordynuje przedsięwzięcia obrony cywilnej
  • organizuje obchody rocznic, uroczystości i świąt państwowych z udziałem Miasta
  • dba o rozwój komunikacji rowerowej
  • stara się o unijne dofinansowanie dla miejscowych inwestycji
  • zwołuje i nadzoruje miejski sztab kryzysowy
  • może przyznać mieszkania komunalne
  • może zezwolić na przedkładanie projektów uchwał mieszkańcom
  • ustala czynsz w mieszkaniach komunalnych
  • ustala wysokość stawek podatku od nieruchomości
  • uchwala plany zagospodarowania przestrzennego (kształtowanie wyglądu danych obszarów)
  • zmienia nazwy ulic, rond i skwerów
  • nadaje honorowe obywatelstwo miasta
  • uchwala budżet miasta
  • uchwala statut miasta
  • reguluje ceny biletów komunikacji miejskiej
  • ustala kształt obwodów wyborczych
  • decyduje o wznoszeniu pomników
  • przyznaje stypendia naukowe
  • ustala zasady usytuowania miejsc sprzedaży i spożywania alkoholu
  • tworzy i likwiduje ośrodki pomocy społecznej
  • ustala maksymalną wysokość taryfikatora w taksówkach
  • ustala wynagrodzenie prezydenta
  • powołuje i odwołuje skarbnika oraz sekretarza miasta – na wniosek prezydenta
  • zakłada szkoły i nadaje im imiona
  • decyduje o emisji obligacji miasta
  • decyduje o wyglądzie herbu miasta
  • zaciąga długoterminowe kredyty i pożyczki
  • decyduje o tworzeniu i przystępowaniu do spółek miejski
  • decyduje o liczbie miejsc i wysokości opłat w przedszkolach publicznych
  • zarządza szkołami na swoim obszarze
  • uchwala budżet województwa
  • uchwala przepisy dotyczących podatków i opłat lokalnych
  • podejmuje uchwały w sprawie tworzenia związków, stowarzyszeń, fundacji oraz ich rozwiązywania, a także przystępowania do nich lub występowania z nich
  • uchwala strategię województwa
  • powierza własne zadania samorządom niższego szczebla
  • powołuje i odwołuje skarbnika województwa
  • decyduje o ładzie przestrzennym i ekologicznym
  • dba o zachowanie wartości środowiska kulturowego i przyrodniczego przy uwzględnieniu potrzeb przyszłych pokoleń
  • rozwija aktywność gospodarczą regionu
  • podwyższa poziom konkurencyjności i innowacyjności gospodarki województwa
  • pielęgnuje polskość oraz rozwój i kształtowanie świadomości narodowej,
    obywatelskiej i kulturowej mieszkańców

Autor: Maciej Trojanowicz
Źródło:Kompetencje samorządów: Kto decyduje o cenie wody, komunikacji miejskiej i remoncie szkoły, mmtrojmiasto.pl

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Strefa Biznesu: Dlaczego chleb podrożał? Ile zapłacimy za bochenek?

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Wróć na wroclaw.naszemiasto.pl Nasze Miasto