Zamek Książ.
Zamek Książ powstał między 1288-1292 z inicjatywy księcia Bolka I. Ale mówi się o tym, że budowla obronna istniała tu już dużo wcześniej, a Bolko I ją tylko rozbudował. I rzeczywiście - lokalizacja nadaje się jak żadne miejsce w okolicy na usytuowanie fortecy. Zamek usytuowano na stromym skalnym grzbiecie i dostęp do niego prowadzi tylko z jednej strony. Budowla należała do ważnego systemu budowli obronnych czuwających nad ważnym szlakiem komunikacyjno - handlowym wiodącym do Czech. Był największą twierdzą w regionie i z tego powodu określano go jako klucz do śląskich wrót.
Zamek początkowo należał do książąt świdnicko - jaworskich, następnie do 1392 do wdowy po Bolku II - księżnej Agnieszki. Po jej śmierci na mocy wcześniejszego porozumienia całe księstwo przechodzi w ręce króla czeskiego Wacława IV i od tego momentu zarządzają zamkiem starostowie królewscy . Pierwszym był Benesz von Chustnik, ale kolejnemu - Johannowi von Chotienitz i okolica, i zamek musiały przypaść do gustu, gdyż w 1401 roku zakupił i Książ i ziemie w jego pobliżu.
W trakcie wojen husyckich zamek został częściowo zniszczony. Potem należał m.innymi do Hansa von Czettritz, który - częsty przypadek "bezrobotnych" śląskich rycerzy -trudnił się zbójectwem. I właśnie fach właściciela przyczynił się do kolejnego zniszczenia zamku. Otóż zaniepokojony falą rozbojów w tej części królestwa Jerzy z Podiebradów rozprawił się ze śląskimi rycerzami-zbójami i m.innymi zdobył i zniszczył w 1463 roku Książ. Po tym zdarzeniu zamkiem zarządzali bracia Jan i Mikołaj von Schellendorf, którzy jednak sami zaczęli parać się niechlubną praktyką swoich poprzedników. Wtedy kolejny władca Czech Maciej Korwin postanowił ukarać von Schellendorfów - wyruszył na Śląsk, ale nie zdążył zdobyć Książa, gdyż właśnie Turcy zaatakowali Węgry. Ale w 1483 roku Jerzego von Steina nieposłuszni poddani zostali pojmani przez przez Jerzego von Steina, któremu w dowód wdzięczności król Maciej Korwin przekazał zamek Książ na siedzibę.
W sumie do początków XVI wieku Książ był lub książęcą lub królewską własnością, a osoby trzecie zarządzały nim z jakiś powodów w imieniu władców.
W 1509 roku Jan von Haugwitz sprzedał zamek Książ wraz ze wszystkimi dobrami Konradowi I von Hoberg. Zamek stanowił własność tej rodziny do 1941 roku.
Von Hobergowie w drodze heraldycznych gimnastyk doszli do wniosku, że są spokrewnieni z Piastami i lubili - arystokratyczny kaprys - gdy nazywano ich polskim nazwiskiem Pszczyńskich. Niektórzy z nich nawet świetnie mówili po polsku.
To właśnie von Hobergom Książ zawdzięcza swój dzisiejszy imponujący wygląd, choć pewnie w równym stopniu hitlerowskim architektom, radzieckim sołdatom i szabrownikom.
Pierwsze przebudowy Książa miały miejsce pod koniec XVI wieku, kolejne - podjęte raczej z konieczności - po zakończeniu wojny trzydziestoletniej. Wtedy rozbudowano zamek (traktując jednak średniowieczne elementy z dużą dbałością o pierwotny wygląd) wyburzono tylko stare umocnienia, w miejscu których powstały ogrody.
Sto lat później Jan Henryk VI von Hochberg celem uładzenia okolic Książa zatrudnił znanego architekta Christiana Wilhelma Tischbeina. Miedzy innymi uczyniono wtedy sentymentalną ruinę ze Starego Książa.
Ostatnia znaczna przebudowa miała miejsce w latach 1908-23. Przeprowadził ją Jan Henryk XV von Hochberg. Wtedy powstały dwa neorenesansowe skrzydła, a ponad czterdziestometrowa wieża otrzymała nowy hełm; poszerzono również tarasy i zmieniono wygląd zamkowych wnętrz.
Następny właściciel Książa Jan Henryk XVII von Hochberg opuścił Niemcy i swój zamek w czasie II wojny światowej. Z powodów politycznych wyemigrował do Anglii, gdzie służył w armii brytyjskiej. Z tego tez powodu zamek w 1941 roku został skonfiskowali hitlerowców.
Intencje jakie powodowały nowymi właścicielami zamku nie są do końca jasne, można się jednak domyślać, że chciano uczynić z niego jedną z kwater dla niemieckiego dowództwa, oraz - pod ziemią, na dużej głębokości poniżej dziedzińca - ukrytą fabrykę zbrojeniową. Poczyniono w tym celu wiele prac, ale też splądrowano zamek z dzieł sztuki zniszczono pierwotny wygląd i wystrój wielu wnętrz.
Czego nie zdążyli zrobić hitlerowcy dokończyli czerwonoarmiści, którzy stacjonowali w Książu zaraz po wkroczeniu na teren Dolnego Śląska.
Pierwsze prace konserwatorskie zaczęto w 1956 roku, a w 1968 doprowadzono do jako takiego wyglądu kilka ważniejszych wnętrz.
Zamek dostępny jest dla zwiedzających przez cały rok, na jego terenie mieści się galeria, restauracja i hotel.
|
